- Osmanlı Tarihi

OSMANLI TARİHİ (1299 – 1922)

Kuruluş Devri : (1299 – 1453)

Yükseliş Devri : (1453 – 1579)

Duraklama Devri : (1579 – 1699)
Gerileme Devri : (1699 – 1792)
Dağılma Devri : (1792 – 1922)

Osmanlı Beyliği’nin Diğer Türk Beyliklerine Rağmen Kısa Zamanda Büyüme Nedenleri :

* Anadolu’nun Durumu : Kösedağ Savaşı’ndan sonra Anadolu Türk Birliği bozulmuş, çok sayıda beylik kurulmuştur. XIII. Y.y. sonlarına doğru İlhanlılar’ın Anadolu’daki baskısı azalmıştır. Anadolu beylikleri arasında mücadeleler vardır. Trabzon çevresinde Rum İmparatorluğu bulunuyordu. Anadolu siyasi birlikten yoksundur.

* Bizans’ın Durumu : Bizans sık sık taht kavgalarına sahne olmakta, tekfurlar merkezi dinlememekte ve kendi aralarında mücadele etmekteydiler. Bizans elindeki güçsüz ordusunu da Balkanlar’dan gelecek Sırp ve Bulgar saldırılarına karşı kullanmaktadır. Anadolu’da (İzmir, İznik, İzmit, Bursa gibi) küçük bir toprak parçası elinde kalmıştır.

* Balkanlar’ın Durumu : Balkanlar’da da merkezi bir otorite bulunmamakta, en güçlüleri Sırp ve Bulgar krallıkları olmak üzere, Eflak, Boğdan, Bosna gibi prenslikler vardır. Ayrıca Katolik Macarlar’ın saldırılarına uğruyorlardı. Balkan halkı da Bizans halkında olduğu gibi baskıcı yönetim ve ağır hapisler altında ezilmekte ve Osmanlı’yı kurtarıcı olarak görmekteydiler.

* Osmanlı’nın kurduğu coğrafi konum (Bizans sınırında bulunması)
* Tekfurlar arası mücadelelerden istifade etmeleri
* Beylikler arası mücadelelere girmemeleri
* Sürekli cihat ve gaza politikası gütmeleri
* Türkmenler’in sempatisini kazanmaları ve sürekli göçlerle beslenmeleri
* Ahilerin, şeyhlerin, erenlerin desteğini almaları
* Feth ettikleri bölgelerde izledikleri siyaset (İskan,İstimalet)
* Padişahların çok yetenekli olması
* Merkeziyetçiliğin sağlanması (Fatih ile)
* Avrupalılar’ın Yüzyıl Savaşları’yla uğraşması

KURULUŞ DÖNEMİ (1299 – 1453)

Kuruluş Devri Padişahları :
Osman Gazi        : 1281 – 1326
Orhan Gazi         : 1326 – 1362
I. Murat              : 1362 – 1389
Yıldırım Bayezit   : 1389 – 1402
Fetret Devri        : 1402 – 1413

Çelebi Mehmet : 1413 – 1421
II. Murat : 1421 – 1451

OSMAN GAZİ DÖNEMİ (1281 – 1326) :

Moğollar’ın önünden kaçan Kayı aşireti, Ertuğrul Gazi yönetiminde Anadolu’ya gelmiş ve Alaaddin Keykubat tarafından Ankara yakınlarındaki Karacadağ bölgesine yerleştirilmişlerdir. Söğüt ve Domaniç’i ele geçiren Ertuğrul Gazi buraları yaylak ve kışlak olarak kullanmıştır. 1281’de ölünce küçük oğlu Osman Bey aşiretin başına gelmiştir.Osman Bey, tekfurlar arası mücadelelerden faydalanarak Karacahisar, Yarhisar, İnegöl, Bilecik ve Yenişehir’i almıştır. Bütün bu gelişmeler 1302 Koyunhisar Savaşı’na sebep olmuştur. Osmanlılar’ın kazandığı bu savaş Bizans ile yapılan ilk savaştır. Osman Gazi 1314’ten itibaren Bursa’yı kuşatma altına almış, 1320’de hastalanmış ve 1324’de ölümüne kadar oğlu Orhan Bey vekaleten işleri yürütmüştür. 1321’de Mudanya alınarak Bursa’nın Bizans’la irtibatı kesilmiştir. Sonuçta Bursa tekfuru Bursa’yı Osmanlılar’a teslim etmiştir. (1326)

Not-1: Osman Bey babasından aşiret reisliğini devralmış oğluna bir uç beyliği bırakmıştır.
Not-2: İlk para Osman Bey döneminde basılmıştır.

ORHAN GAZİ DÖNEMİ (1326 – 1362)

*1326’da Bursa’yı başkent yapmış, İznik’i kuşatması ile 1329 Maltepe (Palekanon) Savaşı’na sebep olmuştur. Bu savaş Bizans’ın Anadolu’daki etkinliğini kaybetmesine ve Kocaeli yarımadasının fethine neden olmuştur. İznik ve İzmit alınarak Kocaeli yarımadasının fethi tamamlanmıştır. İznik başkent yapılmıştır.

*1345’de Karesi Beyliği alınarak Anadolu Türk birliğini kurma çalışmaları başlamıştır. Bu olayın en önemli yönü Rumeli’ye geçişin kolaylaşmasıdır.

*Ahilerin elindeki Ankara’yı ele geçirmiştir.

*Bizans’ta taht karışıklığı ortaya çıkmış imparatorluğunu ilan eden Kantakuzen Orhan Bey’den yardım istemiştir. Orhan Bey oğlu Süleyman Paşa komutasında keşif amacıyla yardımlar göndermiş, yapılan bu yardımlara karşılık olarak Çimpe kalesi alınmıştır. (1353) Burayı bir üs olarak kullanan Süleyman Paşa Rumeli’de fetihlere başlamış, Malkara, Çorlu gibi yerleri fethetmiştir. Onun bir av sırasında ölümü üzerine Rumeli’deki faaliyetlerin başına I. Murat getirilmiş, fakat 1362’de babası da ölünce I. Murat tahta geçmiştir.

Orhan Gazi zamanında teşkilatlanma çalışmaları : Orhan Gazi babasından bir uç beyliği devralmış oğluna bir devlet bırakmıştır. Devlet teşkilatının temelleri bu dönemde atılmış ilk divan, ilk vezirlik, yaya ve müsellem adıyla ilk düzenli ordu, İznik’te ilk medrese, ilk donanma ve ilk vakıf örgütü kurulmuş, ilk kez subaşı ve kadı ataması yapılmıştır.

I.MURAT DÖNEMİ (1362-1389)

* Balkanlar’daki Faaliyetleri : Taht değişikliğinden faydalanan Bizans, Rumeli’deki toprakları geri alınca Lala Şahin Paşa ile beraber Rumeli’ye geçen I. Murat, Filibe’yi de dahil ederek bu bölgeleri geri almıştır. Bulgar ve Bizans ordularıyla yapılan 1363 Sazlıdere Savaşı’yla Edirne fethedilmiştir. Bu gelişmeler Osmanlılar’ın Haçlılar’la yaptığı ilk savaş olan 1364 Sırpsındığı Savaşı’na neden olmuştur. Sonuçta Sırbistan ve Bulgaristan yolu Osmanlılar’a açılmış ve Bulgarlar hakimiyet altına alınmış, Edirne başkent yapılmıştır. Sırbistan’a yapılan akınlar 1371 Çirmen Savaşı’na sebep olmuştur. Bu savaştan sonra Sırplar da Osmanlı’ya bağlanmıştır.

Osmanlı aleyhinde faaliyetlerde bulunan Bosna krallığı üzerine Lala Şahin Paşa bir orduyla gönderilmişse de tuzağa düşürülerek Ploşnik denilen yerde bozguna uğratılmıştır. 1388 Ploşnik Bozgunu’nun (ilk yenilgi) Balkanlar’da uyandırdığı heyecan, Türkler’i Balkanlar’dan atma isteği ve daha önceki savaşların intikamını alma düşüncesiyle yeni bir haçlı ordusu toplanmıştır. I. Murat, Anadolu beyliklerinden ‘de aldığı yardım ile Haçlılar’ı Kosova’da büyük bir mağlubiyete uğratmıştır. (I. Kosova Savaşı 1389).

Not-1 : I. Murat savaş meydanını gezerken bir Sırp tarafından şehit edildi.

Not-2 : Osmanlılar, topu ilk kez düşmanı korkutmak amacıyla bu savaşta kullandılar.

Not-3 : Tuna nehrine kadar olan yerler ele geçirildi.

* Anadolu Türk Birliğini Kurma Çalışmaları : Anadolu beylikleriyle iyi geçinilmiş akrabalık bağları kurulmuştur. Germiyanoğulları’ndan çeyiz yoluyla Tavşanlı, Simav çevresini, Hamitoğulları’ndan satın alma yoluyla Göller yöresini topraklarına katmıştır. Ankara tekrar geri alınmış, Karamanoğulları ile ilk ilişkiler başlamıştır.

* Teşkilatlanma Çalışmaları : Divan geliştirilmiş, defterdarlık, İlk vezir-i azamlık, kazaskerlik makamları kurulmuş, mali teşkilatın temelleri atılmış, Rumeli Beylerbeyliği kurulmuş, Yeniçeri Ocağı ve Acemi Oğlanlar Ocağı temelleri atılmıştır. (Pençik usulüne göre). Osmanlı tarihinde ilk kez sultan unvanını kullanmış, Haçlılar’la ilk kez mücadele etmiştir. Tımar sistemi ilk kez uygulanmıştır. Veraset sisteminde değişiklik yaparak, “Ülke hükümdar ve oğullarının ortak malıdır.” anlayışını getirmiştir.

YILDIRIM BAYEZIT DONEMİ (1389 – 1402)

* Anadolu Türk Birliğini Kurma Çalışmaları : Taht değişikliğinden faydalanarak Osmanlı aleyhine faaliyetlere girişen Anadolu beylikleri üzerine yürüyen Yıldırım Bayezit 1390’da Germiyan, 1391’de Aydın, Saruhan, Hamit ve Menteşeoğulları’nı, 1392’de Candaroğulları’nı (Sinop hariç) 1397’de Akçay Savaşı’yla Karamanoğulları’nı, 1398’de Kadı Burhanettin Devleti’ni topraklarına katarak Anadolu Türk Birliğini ilk kez kurmuştur.

Not : Anadolu Beylerbeyliğini kurarak beylerbeyliği sayısını ikiye çıkarmıştır.

* İstanbul Kuşatmaları : Yıldırım Bayezit İstanbul’u ilk kez kuşatan Osmanlı padişahıdır. İstanbul’u birkaç kez kuşatmış ve bu amaçla Anadolu Hisarı’nı yaptırmıştır. Fakat Karamanoğulları’nın saldırıları, Niğbolu Savaşı ve Timur tehlikesi yüzünden kuşatmalara ara vermek mecburiyetinde kalmıştır.
* Niğbolu Savaşı (1396) : Bizans’ın yardım isteği, Papa’nın kışkırtmaları ve Osmanlılar’ı Balkanlar’dan atmak istemeleri neticesinde ilk kez Avrupa’nın büyük devletlerinin de katıldığı ortaçağın Osmanlı’ya karşı düzenlenen en büyük Haçlı Seferi olan Niğbolu Savaşı meydana gelmiştir. Haçlılar büyük bir bozguna uğramışlar ve uzun süre yeni Haçlı Seferi düzenlenememiş, Osmanlılar’ın Balkanlar’daki hakimiyeti güçlenmiştir.

* Ankara Savaşı (1402) :

Sebepleri :

§ Karakoyun’lu Kara Yusuf ve Celayir’li Ahmet’in Yıldırım’a sığınması
§ Anadolu beylikleri beylerinin Timur’a sığınarak O’nu kışkırtması
§ Aralarındaki sert mektuplaşmalar
§ Timur’un Sivas’ı ele geçirip yağmalaması
§ Yıldırım’ın Erzincan çevresini ele geçirmesi.
§ İki hükümdarın da cihan hakimiyeti düşüncesine sahip olması
§ Timur’un Çin seferi öncesinde batısını güvenlik altına almak istemesi

Sonuçları :

§ Karatatarlar’ın ve Anadolu beylikleri kuvvetlerinin ihanetine uğrayan Osmanlı mağlup olmuş,
§ Anadolu’yu ele geçiren Timur, İzmir’e kadar ilerlemiş ve burayı Haçlılar’dan almış,
§ Esir düşen Bayezit, bu hayata dayanamayarak ölmüş,
§ Anadolu beylikleri (Karesi ve Eretna hariç) yeniden kurulmuş,
§ Kardeşler arası taht kavgaları (Fetret devri) başlamış,
§ Osmanlı Devleti dağılma tehlikesi geçirmiş,
§ İstanbul’un alınması ve Bizans’ın yıkılması gecikmiş,
§ Balkanlar’daki ilerleyiş durmuştur.
FETRET DEVRİ (1402 – 1413)

Şehzade Süleyman, İsa, Musa ve Mehmet arasında 11 yıl süren mücadelelerden Çelebi Mehmet galip çıkarak birliği yeniden kurmuştur.

Not-1 : Bu dönemde şehzade Musa tarafından İstanbul kuşatılmıştır.

Not-2 : Bu dönemde Balkanlar’da önemli bir isyanla karşılaşılmamasının temel nedeni hoşgörülü ve adil bir yönetim uygulanmasıdır.

Not-3 : Bu dönemde Avrupa’dan saldırı olmamasının en önemli sebebi Yüzyıl Savaşları’dır.

ÇELEBİ MEHMET DÖNEMİ (1413 – 1421)

* Çelebi Mehmet II. kez Anadolu Türk birliğini kurma çalışmalarını başlatmış ve Saruhanoğulları’nı ortadan kaldırmıştır. Aydınoğulları’ndan İzmir’i almış, Karamanoğulları’yla mücadele etmiştir.
* Eflak Osmanlılar’a bağlanmıştır.

* Venedikliler’le ilk deniz savaşı yapılmış, fakat başarılı olunamamıştır. (1416)

* Şeyh Bedrettin İsyanı : Şehzade Musa’nın kazaskerliğini yapan daha sonra İznik’te göz hapsinde tutulan Şeyh Bedrettin Rumeli’ye geçmiş, yeni bir saltanat kurma iddiasıyla isyan etmiştir. Şeyh Bedrettin komünizm benzeri bir sistem savunuyordu.Her türlü mülkiyetin kaldırılması ve ortak mülkiyet istiyordu. Osmanlıdaki ilk dini ve sosyal içerikli isyandır. İsyan bastırılmış Şeyh Bedrettin öldürülmüştür. (1420).

* Şehzade Mustafa İsyanı : Timur’un beraberinde Semerkant’a götürdüğü Şehzade Mustafa, Timur’un ölümünden sonra Anadolu’ya dönerek isyan etmişse de mağlup olarak Bizans’a sığınmıştır.

II. MURAT DÖNEMİ (1421 – 1451)

Taht değişikliğinden istifade ile Bizans’ın kışkırttığı Şehzade Mustafa’nın isyanı bastırılarak öldürülmüştür. (Düzmece Mustafa Olayı) . İsyanı kışkırtan Bizans üzerine gidilerek İstanbul kuşatılmışsa da başarılı olunamamıştır.
Anadolu Türk birliğini kurma çalışmalarına devam edilmiş, Menteşe, Hamit, Aydın ve miras yoluyla da Germiyanoğulları Osmanlı Devleti’ne bağlanmıştır. Karamanoğulları’yla mücadele edilerek Beyşehir, Seydişehir alınmıştır.
Bir taraftan Anadolu beylikleriyle mücadele eden Osmanlı Devleti diğer taraftan Balkanlar’da özellikle Erdel beyi Hünyadi Yanoş karşısında arka arkaya başarısızlıklar almıştır. Bunun üzerine 1444’te Edirne Segedin Antlaşması imzalanmıştır. Buna göre ;

§ İki taraf arasında 10 yıl savaş yapılmayacak
§ Tuna nehri sınır kabul edilecek
§ Sırbistan yeniden kurulacak, fakat Osmanlı’ya vergi verecek
§ Eflak Macaristan’a bırakılacak, fakat Osmanlı’ya vergi verecektir.

Önemi : Osmanlılar’ın imzaladığı ilk önemli antlaşmadır.

Segedin Antlaşması sonrasında II. Murat, 12 yaşındaki oğlu II. Mehmet’i tahta geçirmiştir. Bu durum yeni bir haçlı ordusunun toplanmasına sebep olmuştur.

VARNA SAVAŞI (1444) : Yeniden ordunun başına geçen II. Murat Haçlıları büyük bir bozguna uğratmıştır.

Not-1 : Niğbolu’dan sonra toplanan ilk haçlı ordusudur.

Not-2 : Ankara Savaşı’ndan sonra Osmanlılar’ın eski gücüne ulaştığını gösteren ilk olaydır.

II. KOSOVA SAVAŞI (1448) :

Sebepleri :

§ Bizans’ın ve papanın kışkırtması
§ Türkler’i Balkanlar’dan atma düşüncesi
§ Varna Savaşı’nın intikamını almak istemeleri
§ Hünyadi Yanoş ve Arnavut beyi İskender Bey’in gayretleriyle yeni bir haçlı ordusu toplanması

Sonuçları :

§ Osmanlılar büyük bir galibiyet elde etmişlerdir.
§ Bir dönüm noktası özelliğindedir. Haçlılar’ın son taarruzu, Osmanlılar’ın son savunmasıdır. (II. Viyana kuşatmasına kadar)
§ Bizans’ın İstanbul’u kurtarmak için Haçlılar’dan yardım alma ümidi sona ermiştir.
§ Balkanlar’ın kesin bir Türk yurdu olduğu ve Türkler’in Balkanlardan atılamayacağı anlaşılmıştır.

1451’de II. Murat’ın ölümüyle II. Mehmet, yeniden tahta geçmiştir.

DERSE HAZIRLIK SORULARI

1. ÖN ASYA YA DA YAKIN DOĞU NERESİDİR?

2. OSMANLI KURULMADAN ÖNCE XIV. YÜZYIL BAŞINDA YAKINDOĞU’DA HANGİ DEVLETLER VARDI?

3. OSMANLI KURULMADAN ÖNCE ANADOLU’NUN GENEL DURUMU NASILDIR?

4. OSMANLI DEVLETİ KURULMADAN ÖNCE BALKANLARIN GENEL DURUMU NASILDI?

5. OSMANLI DEVLETİ KURULMADAN ÖNCE BİZANSIN DURUMU NASILDIR?

6. BİZANS İLE YAPILAN 1302’DE KOYUNHİSAR SAVAŞININ ÖNEMİ NEDİR?

7. OSMANLI İLE BİZANS ARASINDA YAPILAN İLK SAVAŞIN ADI NEDİR?

8. OSMAN BEY DÖNEMİNDE BİZANSTAN HANGİ TOPRAKLAR ALINMIŞTIR?

9. ORHAN BEY’İN OSMANLI PADİŞAHI OLARAK SALTANATI SÜRESİNCE GENEL AMACI NE OLMUŞTUR?

10. MALTEPE (PELEKANON) SAVAŞI KİMLER ARASINDA VE NEDEN YAPILDI?

11. BİZANS İZNİK’İ KUŞATMADAN KURTARMAK AMACIYLA OSMANLI İLE HANGİ SAVAŞI YAPTI?

12. KARESİOĞULLARI BEYLİĞİNİN ALINMASININ OSMANLI DEVLETİ’NE NE GİBİ YARARLARI OLMUŞTUR?

13. OSMANLININ DENİZCİLİK FAALİYETLERİ NASIL BAŞLAMIŞTIR?

14. OSMANLI BALKANLARDAKİ İLK TOPRAĞI OLAN ÇİMPE KALESİNİ NASIL ALMIŞTIR?

15. OSMANLININ BALKANLARDAKİ İLK TOPRAĞI NERESİDİR?

16. ORHAN BEY’İN DEVLET TEŞKİLATINDA YAPTIĞI YENİLİKLER NELERDİR?

17. ORHAN BEY DÖNEMİNDEN İTİBAREN UYGULANAN İSKAN POLİTİKASININ TEMEL AMAÇLARI NELERDİR?

18. OSMANLI İSKAN POLİTİKASI UYGULARKEN ÖZELLİKLE NELERE DİKKAT EDERDİ?

19. 1.MURAD’IN PADİŞAH OLARAK GENELDE AMACI NEYDİ?

20. SAZLIDERE SAVAŞI KİMLER ARASINDA VE NEDEN YAPILDI?

21. SAZLIDERE SAVAŞI OSMANLI’YA NELER KAZANDIRMIŞTIR?

22. 1364 OSMANLILAR İLE HAÇLILAR ARASINDAKİ SIRP SINDIĞI SAVAŞI’NIN SEBEPLERİ NELERDİR?

23. SIRPSINDIĞI ZAFERİ OSMANLI DEVLETİ’NE NELER KAZANDIRMIŞTIR?

24. SIRPSINDIĞI ZAFERİNİN ÖNEMİ NEDİR?

25. İLK OSMANLI – HAÇLI SAVAŞININ ADI NEDİR?

26. OSMANLI DEVLETİ’NİN BAŞKENTİ NE ZAMAN EDİRNE’YE TAŞINDI?

27. 1371’DE SIRPLARLA YAPILAN ÇİRMEN SAVAŞININ SEBEPLERİ NELERDİR?

28. ÇİRMEN ZAFERİ OSMANLI DERVLETİ’NE NE KAZANDIRMIŞTIR?

29. 1389’DA HAÇLI KUVVETLERİ İLE YAPILAN 1.KOSOVA SAVAŞININ SEBEPLERİ NELERDİR?

30. 1.KOSOVA ZAFERİNİN OSMANLI TARİHİ İÇİN ÖNEMİ NEDİR?

31. OSMANLI DEVLETİ’NDE TIMAR SİSTEMİNİ İLK UYGULAYAN PADİŞAH KİMDİR?

32. OSMANLI DEVLETİ’NDE SULTAN ÜNVANINI KULLANAN İLK PADİŞAH KİMDİR?

33. OSMANLI DEVLETİ’NDE KAZASKERLİK VE DEFTARLIK KURUMLARINI KURAN İLK PADİŞAH KİMDİR?

34. YILDIRIM BAYEZİD’İN PADİŞAH OLARAK GENELDE AMACI NEYDİ?

35. İSTANBUL’U İLK KEZ KUŞATARAK TARİHE GEÇEN YILDIRIM BAYEZİD İSTANBUL’U NEDEN KUŞATMIŞTIR?

36. İSTANBUL’U İLK KUŞATAN OSMANLI PADİŞAHI KİMİDİR?

37. 1396’DA HAÇLILARLA YAPILAN NİĞBOLU SAVAŞI’NIN SEBEPLERİ NELERDİR?

38. NİĞBOLU SAVAŞININ SONUÇLARI NELERDİR?

39. NİĞBOLU ZAFERİNİN OSMANLI VE DÜNYA TARİHİ İÇİN ÖNEMİ NEDİR?

40. BURSA ULU CAMİ HANGİ SAVAŞTAN SONRA YAPILMIŞTIR?

41. 1402’DE TİMURLA YILDIRIM BAYEZİD ARASINDA YAPILAN ANKARA SAVAŞI’NIN SEBEPLERİ NELERDİR?

42. ANKARA SAVAŞININ SONUÇLARI NELERDİR?

43. FETRET DEVRİ NEDİR?

44. FETRET DEVRİNİN YAŞANMASININ SEBEPLERİ NEDİR?

45. TİMUR’UN ANKARA SAVAŞINDAN SONRA OSMANLI ÜLKESİNİ KARDEŞLER ARASINDA PAYLAŞTIRMASI İLE YAŞANAN DÖNEME NE DENİR?

46. OSMANLI DEVLETİ’NİN İKİNCİ KURUCUSU SAYILAN PADİŞAH KİMDİR?

47. OSMANLI DEVLETİ’NDEKİ İLK DİNİ İÇERİKLİ İSYANIN ADI NEDİR?

48. KURULUŞ DÖNEMİNİN SON PADİŞAHI KİMDİR?

49. 2.MURAD MACAR VE SIRPLAR İLE EDİRNE – SEGEDİN ANTLAŞMASINI NEDEN YAPMIŞTIR?

50. 1444 VARNA SAVAŞININ SEBEPLERİ NELERDİR?

51. VARNA ZAFERİNİN SONUÇLARI NELERDİR?

52. 2.KOSOVA SAVAŞININ SEBEPLERİ NELERDİR?

53. 2.KOSOVA ZAFERİNİN EN ÖNEMLİ SONUÇLARI NELERDİR?

54. HAÇLILAR BİR DAHA TÜRKLERE SALDIRMAYA CESARET EDEMEDKİLERİ VE SALDIRIDAN SAVUNMAYA GEÇTİKLERİ SAVAŞIN ADI NEDİR?

55. OSMANLI KURULUŞ DÖNEMİNİN SON PADİŞAHI KİMDİR?

KURULUŞ DÖNEMİ TEST SORULARI

1-Osmanlılar,aşağıdaki Selçuklu Hükümdarlarından hangisinin döneminde,Söğüt ve Domaniç’e yerleştirilmişlerdir?

a)Alpaslan b)Melikşah

c)Sultan Sancar d)I.Alaaddin Keykubat

2-Osmanlılar ve Selçuklular,Oğuzlar’ın hangi boyundandır?

a)Kamber-Çerkez, b)Kayı-Kınık,

c)Türkmen-Yörük, d)Laz-Azeri,

3-Osmanlıların,Anadolu’da ilk yerleştikleri merkez,aşağıdakilerden hangisidir?

a)Söğüt ve Domaniç,b)Akhisar ve Soma,

c)Pasinler ve Iğdır, d)Ankara ve Karacadağ,

4-Osmanlıların,Bizanslılarla yaptığı ilk savaş, aşağıdakilerden hangisidir?

a)Sırpsığındı Savaşı,b)Malazgirt Savaşı,

c)Çirmen Savaşı, d)Koyunhisar Savaşı,

5-Osman Bey Döneminde,aşağıdaki yerlerden hangileri,ele geçirilmemiştir?

a)Karacahisar ve İnegöl, b)İznik ve Bursa,

c)Yarhisar ve Bilecik, d)Yenişehir ve Lefke,

6-Osmanlı Devleti,aşağıdaki tarihlerden hangisinde kurulmuştur?

a) 1299 b) 1324 c) 1362 d) 1389

7-Aşağıdakilerden hangisi,Osmanlı Devleti’nin kısa sürede genişlemesinin nedenleri arasında yer almaz?

a)Anadolu halkının desteğinin sağlanması,

b)Balkanların siyasal bütünlükten yoksun olması,

c)Bizans Devleti’nde iç karışıklıkların baş göstermesi,

d)Anadolu’daki Moğol tehlikesinin ortadan kalkmasıyla diğer Türk Beyliklerin birleşmesi,

8-Osmanlı Devleti’ni en çok uğraştıran beylik, aşağıdakilerden hangisidir?

a)Candaroğulları b)Karamanoğulları

c)Karesioğulları d)Dulkadiroğulları

9-Osmanlı Devleti’nin topraklarına kattığı ilk beylik, aşağıdakilerden hangisidir?

a)Karamanoğulları b)Karesioğulları

c)Ramazanoğulları d)Dulkadiroğulları

10-Aşağıdakilerden hangisi,Orhan Bey Dönemi’ne ait değildir?

a)Bu dönemde, Karesioğulları’nın alınmasıyla,Rumeli’ye geçişte kolaylık sağlanmıştır,

b)Bu dönemde,beylikten devlete geçiş süreci başlatılmıştır,

c)Bu dönemde,Bursa alınarak,devletin başkenti,Edirne’den Bursa’ya taşınmıştır,

d)Bu dönemde,vezirlik ve beylerbeylik gibi makamlar oluşturulmuştur,

11-Osmanlıların,Haçlılarla yaptığı ilk savaş, aşağıdakilerden hangisidr?

a)Varna Savaşı b)I.Kosova Savaşı

c)II.Kosava Savaşı d)Sırpsığındı Savaşı

12-Aşağıdaki savaşlardan hangisiyle,Türkler balkanlara kesin olarak yerleşmişler ve bu savaş ile Avrupalılar,Osmanlıları balkanlardan atamayacaklarını anlamışlardır?

a)II.Kosova Savaşı b)Miryakefelon Savaşı

c)Malazgirt Savaşı d)Sırpsığındı Savaşı

13-Osmanlı Devleti’nin ilk düzenli ordusu olan yaya ve müsellemler, aşağıdaki hükümdarlardan hangisinin zamanında kurulmuştur?

a)Osman Bey b)Orhan Bey

c)I.Murat d)Yıldırım Bayezit

14-Osmanlıların,Macarların öncülüğündeki Haçlılarla yaptığı ilk antlaşma,aşağıdakilerden hangisidir?

a)Bucaş Antlaşması b)Berlin Antlaşması

c)Vasvar Antlaşması, d)Segedin Antlaşması

15-Osmanlı Devleti’nde devlet meselelerinin görüşülüp karara bağlandığı Divan Örgütü (Divan-ı Hümayun),aşağıdaki hükümdarlar- dan hangisinin zamanında kurulmuştur?

a)Osman Bey b)I.Murat

c)Orhan Bey d)II.Murat

16-Osmanlı Devleti’nde,aşağıdaki beyliklerden hangisinin alınmasıyla ilk kez donanma oluşturulmuştur?

a)Karesioğulları b)Candaroğulları

c)Aydınoğulları d)Saruhanoğulları

17-Osmanlılar,ilk deniz savaşını,hangi dönemde Venedikliler’le yapmışlardır?

a)Orhan Bey b)I.Murat

c)Çelebi Mehmet d)Yıldırım Bayezit

18-Osmanlı Beyliği’nin Rumeli’de aldığı ilk yer,aşağıdakilerden hangisidir?

a)Belgrat Kalesi b)Novigrat Kalesi

c)Çimpe Kalesi d)Uyvar Kalesi

19-Osmanlı Devleti’nin kurulış döneminde, aşağıdaki hükümdarlardan hangisinin zamanında,düşmanlara karşı yapılan akınlar,fetihlere dönüşmüştür?

a)Osman Bey b)OrhanBey

c)I.Murat d)Yıldırım Bayezit

20-Osmanlı Devleti,ilk imtiyazı,aşağıdaki hükümdarlardan hangisinin zamanında İtalyan Cumhuriyetleri’nden Ragusa’ya vermiştir?

a)Orhan Bey b)II.Murat

c)I.Murat d)Çelebi Mehmet

21-I.Murat Dönemi’nde başlatılan sistemle,Rumeli’de müslüman olmayan ailelerin çocukları,çok küçük yaşlarda alınıp,hem ilmi yönden,hem de dini yönden eğitilirdi.En akıllı olanları,Enderun Mektepleri’ne,diğerleri ise ilk önce Acemioğlanlar’a,oradan da Yeniçeri Teşkilatı’na alınırdı.Osmanlı Devleti’nde uygulanan bu sisteme ne ad verilirdi?

a)Ikta Sistemi b)İltizam Sistemi

c)Tımar Sistemi d)Devşirme Sistemi

22-Yıldırım Bayezit Dönemi’nde yapılan,aşağıdaki savaşlardan hangisinden sonra,Fetret Devri’ne girmiştir?

a)Ankara Savaşı b)Çirmen Savaşı

c)Varna Savaşı d)Niğbolu Savaşı

23-Osmanlı Devleti’nde Yeniçeri teşkilatı,aşağıdaki hükümdarlardan hangisinin zamanında kurulmuştur?

a)I.Murat b)Çelebi Mehmet

c)Orhan Bey d)Yıldırım Bayezit

24-Aşağıdaki hükümdarlardan hangisinin zamanında,Edirne alınıp,devletin başkenti,Bursa’dan Edirne’ye taşınmıştır?

a)Osman Bey b)Orhan Bey

c)I.Murat d)Yıldırım Bayezit

25-Aşağıdaki isyanlardan hangisi,Çelebi Meh-

met Dönemi’nde ortaya çıkan isyanlardan bi-

ridir?

a)Kalenderoğlu İsyanı, b)Anadolu Celali İsyanı,

c)Şeyh Bedrettin İsyanı, d)Baba Zünnü İsyanı,

26-Anadolu’da Türk Birliği,ilk kez hangi hükümdar zamanında sağlanmıştır?

a)Yıldırım Bayezit b)I.Murat

c)OrhanBey d)Çelebi Mehmet

27-Osmanlı Devleti’nde Fetret Devri’nden sonra devletin başına geçen Çelebi Mehmet’in, kendi döneminde fetih hareketlerine ve akınlara girişememesinin nedeni,aşağıdakilerden hangisidir?

a)Vergi düzensizliği, b)İç çekişmeler,

c)Bizans akınları, d)Moğol istilası,

28-Aşağıdaki hükümdarlardan hangisinin zamanında Maltepe Savaşı ile İznik ve çevresi alınmıştır?

a)Osman Bey b)Orhan Bey

c)I.Murat d)II.Murat

29-Ortaasya’da yer alan Türk Boyları,Anadolu Selçukluları zamanında,Anadolu’ya getirilip,Anadolu’nun değişik yörelerine yerleştirilmişlerdir.Bu Türk boylarından biri olan Osmanlıların içinde bulunduğu kayı boyları,aşağıdaki yerlerden hangisine yerleştirilmişlerdir?

a)Ankara yakınlarındaki Karacadağ Yöresi

b)Erzurum yakınlarındaki MalazgirtYöresi

c)Artvin yakınlarındaki Arhavi Yöresi

d)Kayseri yakınlarındaki Bünyan Yöresi

30-OsmanlıDevleti,aşağıdaki Moğol Devletlerinden hangisinin, Anadolu üzerindeki baskısının sona ermesinden sonra, bağımsızlığını ilan etmiştir?

a)Altınordu Devleti b)Çağatay Devleti

c)İlhanlılar Devleti d)Kubilay Hanlığı

31-Aşağıdaki savaşlardan hangileri,I.Murat dönemi’nde, Haçlılarla yapılan savaşlar arasında yer alır?

a)Niğbolu Savaşı-II.Kosova Savaşı,

b)I.Kosova Savaşı-Çirmen Savaşı,

c)Varna Savaşı-Koyunhisar Savaşı,

d)Maltepe Savaşı-Ankara Savaşı,

32-Osmanlı Devleti’nde aşağıdaki yerlerden hangisi,başkent olmamıştır?

a)İstanbul b)Bursa

c)Edirne d)İznik

33-Aşağıdaki savaşlardan hangisinden sonra, Avrupa’nın kapıları Türklere açılmıştır?

a)Sırpsığındı Savaşı b)Niğbolu Savaşı

c)Koyunhisar Savaşı d)Çirmen Savaşı

34-Aşağıdaki hükümdarlardan hangisi,İstanbul’u alma girişiminde bulunmamıştır?

a)II.Murat b)Yıldırım Bayezit

c)Orhan Bey d)Fatih S.Mehmet

35-Aşağıdakilerden hangisi,Ankara Savaşı’nın sonuçları arasında yer almaz?

a)Anadolu’da Türk Birliği bozulmuştur,

b)Anadolu’da Türk Beylikleri yeniden kurulmuştur,

c)Anadolu,Bizans egemenliğine girmiştir,

d)Osmanlı Devleti’nde Fetret Devri’nin başlamasına neden olmuştur,

36-Osmanlı Devleti’nde ilk kez Topçu Ocağı, aşağıdaki hükümdarlardan hangisinin zamanında kurulmuştur?

a)Orhan Bey b)I.Murat

c)II.Murat d)Çelebi Mehmet

37-Aşağıdakilerden hangisi,Ankara Savaşı’nın sonuçları arasında yer almaz?

a)Anadolu moğolların egemenliği altına girmiştir,

b)Avrupa’daki Türk ilerleyişinin bir süre durmasına neden olmuştur,

c)İstanbul’un alınması gecikmiştir,

d)Boğazların kontrolu,Cenevizlilerin eline geçmiştir,

38-Aşağıdaki beyliklerden hangisi,vasiyet üzerine,Osmanlı Devleti’ne katılmıştır?

a)Germiyanoğulları b)Ramazanoğulları

b)Karesioğulları d)Karamanoğulları

39-Osmanlılar,kuruluş döneminde Anadolu Beylikleri ile savaşmayıp,Bizans ve Balkanlar üzerine yürümeyi daha uygun bulmuşlardır.

Aşağıdakilerden hangisi,bunun nedenleri arasında yer almaz?

a)Bizans ve Balkanların bozuk olan siyasi yapılarından yararlanmak istemeleri,

b)Anadolu’da yer alan diğer Türk Beylikleri ciddiye almamaları,

c)Anadolu halkının destek ve güvenini kazanmak istemeleri,

d)Fetih hareketlerine girişerek,büyümeyi amaçlamaları,

40-Aşağıdakilerden hangileri,Kuruluş Dönemi padişahları arasında yer almaz?

a)Osman Bey-II.Murat, b)Orhan Bey-Çelebi Mehmet,

c)I.Murat-Yıldırım Bayezit, d)II.Bayezit-Yavuz Sultan Selim

41-Aşağıdakilerden hangisi,Osmanlı Devleti’nin kuruluş dönemi olayları arasında yer almaz?

a)Anadolu Hisarı’nın yaptırılması,

b)İlk kez Anadolu’da Türk Birliğinin sağlanması,

c)Akdeniz’de üstünlüğün ele geçirilmesi,

d)Yeniçeri Teşkilatı’nın kurulması,

42-Aşağıdakilerden hangisi,Osmanlı Devleti’nin Kuruluş Dönemi’nde,Osmanlılara karşı Balkanlarda düzenlenen Haçlı Seferlerinin amaçları arasında yer almaz?

a)Bizans Devleti’ne yardım etmek,

b)Türk ilerleyişini durdurmak ve islamiyetin yayılmasını önlemek,

c)Anadolu’yu ve Mısır’ı el geçirmek,

d)Türkleri Balkanlardan atmak,

43-Osmanlı Devleti’nin Kuruluş Dönemindeki hükümdarların en önemli ortak özelliği,aşağıdakilerden hangisidir?

a)Devlet kurucusu ve örgütçü olmaları,

b)Daha çok fetih hareketlerine önem ver- meleri,

c)Gevşek ve yetersiz olmaları,

d)Maliyeye önem vererek,devleti kalkındır-

maları,

44-Ankara Savaşı’ndan sonra,Anadolu’da Türk Birliği bozulmasına rağmen,Balkan Milletleri’nin Osmanlı Yönetimi’ne bağlı kalmalarının nedeni,aşağıdakilerden hangisidir?

a)Osmanlı yönetiminin adil olması,

b)Bizans Devleti’nin etkisiz olması,

c)Balkanların karışıklık içinde olması,

d)Osmanlıların balkanlarda iyi örgütlenmesi,

45-Aşağıdaki beyliklerden hangileri,Ankara Savaşı’ndan sonra tekrar kurulan beylikler arasında yer almaz?

a)Germiyanoğulları-Candaroğulları,

b)Saruhanoğulları-Karamanoğulları,

c)Aydınoğulları-Menteşeoğulları,

d)Karesioğulları-Hamitoğulları,

46-Osmanlı Devleti’nde ilk medrese,aşağıdaki hükümdarlardan hangisinin zamanında İznik’te kurulmuştur?

a)Osman Bey b)Orhan Bey

c)I.Murat d)I.Bayezit

47-Aşağıdakilerden hangisi,Osmanlı Devleti’nin Kuruluş Dönemi olayları arasında yer alır?

a)Karadeniz’in bir Türk Gölü haline gelmesi,

b)İlk Osmanlı parasının basılması,

c)Rodos Adasının fethi ile Doğu Akdeniz’in konrol altına alınması,

d)Mısır’ın ele geçirilmesi ile Baharat Yolu’nun kontrolunun sağlanması,

OSMANLI YÜKSELME DÖNEMİ

                    (1453 –1579)

YÜKSELİŞ DEVRİ PADİŞAHLARI :
Fatih Sultan Mehmet                  (1451 – 1481)
II. Bayezit                                (1481 – 1512)
Yavuz Sultan Selim                  (1512 – 1520)
Kanuni Sultan Süleyman         (1520 – 1566)
II. Selim                                  (1566 – 1574)Sokullu Mehmet Paşa Dönemi
III. Murat                              (1574 – 1595)Sokullu Mehmet Paşa Dönemi

FATİH SULTAN MEHMET DÖNEMİ (1451 – 1481)

İSTANBUL’UN FETHİ (29 Mayıs 1453)

Sebepleri :

- İstanbul’un jeopolitik konumu
- Hz. Peygamber’in müjdesine kavuşmak
- Bizans’ın Anadolu beyliklerini ve şehzadeleri kışkırtması, Haçlı seferlerine davetiye çıkarması
- Karadeniz ticaret yollarını ele geçirmek
- Anadolu ile Rumeli toprakları arasındaki bütünlüğü sağlamak
- Osmanlı ordusunun Rumeli’ye geçişini kolaylaştırmak

Yapılan Hazırlıklar :

- Rumelihisarı (Boğazkesen) yaptırıldı
- Surları yıkabilecek toplar döktürüldü
- 200.000 kişilik bir ordu oluşturuldu.
- 400 parçalık bir donanma oluşturuldu.
- Karamanoğulları üzerine bir sefer düzenlenerek gelebilecek bir tehlike önlendi.
- Mora’ya bir ordu gönderilerek oluşabilecek tehditler önlendi.

Gerekli hazırlıklar yapıldıktan sonra 1453 Nisan’ında kuşatma başlamış, 29 Mayıs 1453’de İstanbul fethedilmiştir.

Sonuçları :

- Ortaçağ kapanmış yeniçağ başlamıştır.
- 1058 yıldır hüküm süren Bizans yıkılmıştır.
- Osmanlı Devleti yükselme dönemine girmiştir.
- Osmanlı Devleti bir imparatorluk haline gelmiştir.
- Fener Rum Patrikhanesi ve Ortodoks halk Osmanlıların himayesine alınmıştır.
- İstanbul başkent yapılmıştır.
- İstanbul dini, ticari, kültürel ve ilim merkezi haline getirilmiştir.
- İstanbul’dan kaçıp İtalya’ya giden bilim adamları Rönesans’a sebep olmuşlardır.
- Karadeniz ticaret yolları Osmanlıların eline geçmiştir.
- Coğrafi Keşiflere sebep olmuştur.
- Anadolu ve Rumeli toprakları arasındaki bütünlük sağlanmıştır.
- Osmanlıların İslam dünyasındaki itibarı artmıştır.
- Osmanlı – Venedik ilişkilerinin bozulmasına yol açmıştır.

ANADOLU’DAKİ FAALİYETLER :

- 1459’da Cenevizliler’den Amasra alınmıştır.
- 1460’da Candaroğulları’ndan Sinop alınmıştır.
- 1461’de Trabzon Rum İmparatorluğu’na son verilmiştir.
- 1466’da Karamanoğulları’ndan Konya ve Karaman alınmıştır.
- 1473’de Akkoyunlular’la Otlukbeli Savaşı yapılmıştır.

Otlukbeli Savaşı (1473) :

Sebepleri :

- Fatih’in Trabzon’u ele geçirmesi
- Karamanoğulları beylerinin Uzun Hasan’a sığınması
- Uzun Hasan’ın kendisini Timur gibi görmesi
- Her iki hükümdarın da Anadolu’ya hakim olmak istemesi
- İki hükümdarda da cihan hakimiyeti düşüncesi olması
- Akkoyunlular’ın Tokat’ı yağmalamaları

Savaşta teknik üstünlüğe sahip olan Osmanlılar galip gelmiş, Akkoyunlular yıkılış sürecine girmişler ve Osmanlı için bir tehlike olmaktan çıkmışlardır. Doğu Anadolu toprakları Osmanlı nüfuzu altına girmiştir.

Not : Fatih’in Anadolu’daki faaliyetlerinin temel sebebi Anadolu Türk birliğini sağlamak istemesidir.

RUMELİ’DEKİ FAALİYETLER :

Sırbistan (1459), Mora (1460), Eflak (1462), Bosna – Hersek (1463-1465), Kili ve Akkerman hariç Boğdan (1476) ve Arnavutluk (1479) alınarak Balkanlar’ın fethi sağlanmıştır.

DENİZLERDEKİ FAALİYETLER :

* Ege adalarının fethi     : Limni, Eğriboz, Taşoz, Semadirek, İmroz, Midilli,Bozcaada gibi adalar fethedildi.
* Yunan adalarının fethi : Kefalonya, Ayamavra, Zanta adaları fethedildi.
* Kırımın fethi               : (1475) Kırım’ın fethiyle Karadeniz ticaret yolları denetim altına alınmış, bu durum Coğrafi keşifler’e sebep olmuştur. Ayrıca Karadeniz bir Türk gölü haline gelmiştir.
* Rodos’un kuşatılması   : (1480) Alınamamıştır.

* Otranto’nun fethi : (1480) İtalya’nın Otranto kalesi fethedilmişse de Fatih’in ölmesiyle başlayan taht kavgaları yüzünden gerekli yardım yapılamadığı için tekrar kaybedilmiştir.

OSMANLI VENEDİK SAVAŞLARI (1463 – 1479)

Fatih’in gerçekleştirdiği faaliyetler Venedik’in ticaretine zarar vermiş özellikle denizlerdeki ve Balkanlar’daki fetihler 16 yıl süren savaşlara sebep olmuştur. Karada genellikle Osmanlılar, deniz de ise genellikle Venedikliler üstün gelmiştir. (1479)’da yapılan İmtiyazlar Antlaşması’
na göre ;

- Her iki taraf aldıkları yerleri geri verecek
- Kroya ve İşkodra kaleleri Osmanlılar’da kalacak
- Arnavutluk, Mora, Dalmaçya kıyılarının bir kısmı Venedikliler’e bırakılacak
- Venedikliler yıllık vergi ve savaş tazminatı ödeyecektir.

Buna karşılık ;

- Venedikliler İstanbul’da balyoz (elçi) bulundurabilecekler.
- Venedikliler Osmanlı sularında serbestçe ticaret yapabilecekler
- Osmanlı ülkesinde yaşayan Venedikliler’in davalarına kendi hakimleri bakacak.
- Venedik bayrağı taşıyan gemilere saldırılmayacaktır.

Not : İlk imtiyazlar Fatih tarafından ticareti geliştirmek ve Hıristiyan birliğini parçalamak amacıyla Venediklilere verildi.

DİĞER GELİŞMELER :

- Osmanlı yükseliş dönemine girmiş ve bir imparatorluk haline gelmiştir.
- Mevcut kanunlar toplanıp geliştirilerek Kanunname-i Ali Osman (Fatih Kanunnamesi) çıkarılmıştır.
- Buna göre devletin bekası için kardeş katline izin verilmiştir.
- Böylece devlet, merkeziyetçi bir yapıya kavuşmuştur.
- Divana padişah yerine sadrazamlar başkanlık yapmaya başlamıştır.
- Fatih Camii ve onun yanına Sahn-ı Seman medreseleri inşa edilmiştir.
- Klasik Osmanlı mimari üslubu ortaya çıkmıştır.
- Cülus bahşişinin dağıtılması gelenek halini almıştır.
- Şehzadelerin sancaklara vali olarak gönderilmesi adet haline geldi.
- İlk altın para bastırılmıştır.

II. BAYEZİT DÖNEMİ (1481 – 1512)

* Cem Sultan Olayı :

Cem Sultan II. Bayezit’a karşı Memlükler’in de kışkırtmasıyla birkaç kez taht mücadelesine girişmişse de mağlup olarak Rodos şovalyelerine sığınmış ve onlar tarafından papaya götürülmüştür.

Not : Böylece olay uluslararası bir sorun haline gelmiştir.

Cem Sultan olayı yüzünden ;

- Batı’daki seferler duraklamış,
- Endülüs Emevileri’ne gerekli yardım yapılamamış,
- Safevi tehlikesi önlenememiş,
- II. Bayezit döneminin sönük geçmesine sebep olmuş,
- Papa ve Avrupa tarafından baskı unsuru olarak kullanılmıştır.

* Karamanoğulları’nın Yıkılması (1483) : Karamanoğulları’na 1483 yılında II. Bayezit tarafından kesin olarak son verilmiştir.
* Boğdan’ın Fethinin Tamamlanması (1484) : Kili ve Akkerman alınarak Boğdan’ın fethi tamamlanmıştır. Böylece Kırım ile kara bağlantısı sağlanmış ve Lehistan ile ilişkiler başlamıştır.
* Osmanlı – Memlük İlişkileri (1485 – 1491)

Sebepleri :

- Fatih zamanından beri devam eden Hicaz su yolları sorunu
- Cem Sultanı kışkırtmaları
- Ramazan ve Dulkadiroğulları beylikleri üzerinde hakimiyet mücadelesi
- Karamanoğulları’nı desteklemeleri
- Hindistan’dan gönderilen hediyelere Memlükler’in el koymaları,

Savaşlardan kesin bir sonuç alınamamış, Ramazanoğulları Beyliği toprakları vakıf toprağı olduğu için Memlüklü nüfuzuna bırakılmıştır.

* Osmanlı – Venedik Savaşları (1499 – 1502) : Venedikliler’in Osmanlılar’ın durgunluk devresinden faydalanmak istemesi üzerine başlayan savaşlarda Osmanlı galip gelerek Modon, Koron, İnebahtı ve Navarin alınmıştır.
* Osmanlı – İran İlişkiler : Şah İsmail 1502’de Akkoyunlu Devleti’ni yıkarak Şii – Safevi Devleti’ni kurmuştu. Anadolu’ya gönderdiği adamlar ile isyanlar çıkartmıştır. Bunlardan Şahkulu’nun isyanı uzun süre bastırılamamıştır. II. Bayezit’in yetersizliği ortaya çıkmış, bu da taht değişikliğine zemin hazırlamıştır.

* Şehzade Selim’in İsyanı : Trabzon sancak beyi Yavuz, Rumeli’de sancak beyliği istemişse de verilmemiş ve isyan etmiştir. Başarılı olamamış, fakat bu savaşta ordunun hayranlığını kazanmıştır. Ordunun baskısı üzerine II. Bayezit Yavuz’u tahta geçirmek mecburiyetinde kalmıştır.

YAVUZ SULTAN SELİM DÖNEMİ (1512 – 1520)

* Şehzadeler sorunu : Yavuz kardeşlerini ve yeğenlerini ortadan kaldırarak rakipsiz olarak tahtta kaldıktan sonra asıl amacı olan Safevi tehlikesini önlemek için sefere çıkmıştır.
* Çaldıran Savaşı (1514) : Şah İsmail’in Anadolu’da Şiiliği yayması ve isyanlar çıkartması karşısında İran üzerine bir sefer düzenleyen Yavuz, Çaldıran’da teknik üstünlüğünün de etkisiyle büyük bir zafer kazanmıştır.

Sonuçları :

- Şah İsmail ailesini ve hazinesini bırakarak canını zor kurtarmıştır.
- Belli bir süre için Safevi tehdidi ve Şii tehlikesi önlenmiştir.
- 1515 Turnadağ Savaşı’yla Dulkadiroğulları’na son verilmiştir.

Not-1: Anadolu Türk birliği kesin olarak sağlanmıştır.

Not-2: Memlükler’le sınır komşusu olunmuştur.

* Osmanlı – Memlük Savaşları (1516 – 1517)
Sebepleri :

- Memlükler’in Safeviler ile işbirliği yapması
- Ramazanoğulları üzerinde hakimiyet mücadelesi
- Yavuz’un İslam dünyasında birliği sağlamak istemesi
- Baharat yolunu ele geçirmek istemesi

Sonuçları :

- 1516 Mercidabık Savaşı’nda Kansu Gavri mağlup edilerek Suriye, Filistin ve Kudüs, 1517 Ridaniye Savaşı’nda Tomanbay mağlup edilerek Mısır ve savaşılmadan Hicaz ele geçirilmiştir.
- Memlüklüler yıkılmıştır.
- Halifelik Osmanlılar’a geçmiştir.
- Osmanlı devlet yönetiminde dini özellik önem kazanmış, teokratik bir yapıya kavuşmuştur.
- Çok büyük ganimetler elde edilmiş ve hazine altınla dolmuştur.
- Baharat yolu Osmanlı eline geçmiştir.
- Kutsal emanetler Osmanlı koruyuculuğuna geçmiştir.
- İslam dünyasında birlik sağlanmıştır.
- Venedikliler, Kıbrıs için Memlükler’e ödediği vergiyi Osmanlı’ya ödemeye başlamışlardır.

KANUNİ SULTAN SÜLEYMAN DÖNEMİ (1520 - 1566)

İÇ İSYANLAR :

* Canberdi Gazali İsyanı (1521) Şam – siyasi
* Ahmet Paşa İsyanı (1524) Mısır – şahsi
* Baba Zünnun İsyanı (1526) Yozgat – ekonomik
* Kalenderoğlu İsyanı (1527) Karaman – dini

BATI SEFERLERİ :

* Belgrat’ın Fethi (1521) : Orta Avrupa’nın kapıları Osmanlılar’a açılmıştır.
* Mohaç Meydan Muharebesi (1526) : Macar kralı Layoş’un Şarlken ve Ferdinand’a güvenerek Osmanlı aleyhine çalışması üzerine sefere çıkan Kanuni, Mohaç’ta Macaristan ordusunu imha etmiştir. Erdel beyi Yanoş, Macar kralı yapılmış, Macaristan Osmanlı’ya bağlanmış, bu durum Osmanlı-Avusturya ilişkilerinin bozulmasına neden olmuştur.

* I. Viyana Kuşatması (1529) : Ferdinand’ın Yanoş’un krallığını kabul etmeyerek saldırması üzerine Kanuni yeni bir sefere çıkmıştır. Ferdinand karşısına çıkmayınca Viyana’yı kuşatmış, fakat ordunun hazırlıksız olması ve mevsimin geçmesi nedeniyle başarılı olunamamıştır.
* Almanya Seferi (1532) : Ferdinand’ın tekrar Macaristan’a saldırması üzerine meseleye köklü çözüm bulmak amacıyla Kanuni, Şarlken üzerine sefere çıkmıştır. Karşısına hiçbir ordu çıkmamıştır. Ferdinand’ın barış teklifini İran sorunu yüzünden kabul etmiştir. 1533 İstanbul Antlaşmasına göre;

¨ Ferdinand, Yanoş’un Macar krallığını kabul edecek.
¨ Avusturya kralı protokolde Osmanlı sadrazamına eşit sayılacak
¨ Barış süresi Avusturya’ya bırakılacak
¨ Avusturya yıllık vergi ve tazminat ödeyecek.

Not: Avusturya ile yapılan ilk antlaşmadır. Osmanlılar Avusturya’ya üstünlüğünü kabul ettirmiştir.

* Macaristan’ın Osmanlı Topraklarına Katılması (1541) : Ferdinand, Yanoş’un oğlu Sigismund’un Macar krallığını kabul etmeyerek saldırınca sefere çıkan Kanuni Macaristan’ı 3 parçaya bölmüştür. Asıl Macaristan Budin eyaleti olarak Osmanlı’ya katılmış, Erdel, Sigismund’a, Macaristan’ın küçük bir bölümü de vergi karşılığında Avusturya’
ya bırakılmıştır.
* Zigetvar Seferi (1566) : Ferdinand’ın yerine geçen oğlu Maximilyen’in saldırıso üzerine Kanuni 13. Ve son seferine çıkmıştır. Kale fethedilmeden bir gün önce ölmüş, kalenin fethini gerçekleştiren Sokullu Mehmet Paşa sefere devam etmeyerek geri dönmüştür.
FRANSA’YLA İLİŞKİLER :

Kanuni, Şarlken’in Avrupa’da tek güç olmasını engellemek amacıyla bir taraftan Reform hareketlerini desteklerken diğer taraftan yaptığı seferlerle Fransa Kralı Fransuva’yı kurtarmış ve tahta Şarlken karşısında güçlü tutabilmek için ekonomik ayrıcalıklar verilmiştir. 1535 Kapitülasyon Antlaşması’na göre ;
- Fransızlar Osmanlı sularında serbestçe ticaret yapabilecekler
- Fransız tüccarlardan düşük gümrük vergisi alınacak
- Osmanlı ülkesinde yaşayan Fransızlar’ın kendi aralarındaki davalara Fransız hakimler bakacak
- Osmanlı ile olan sorunlarda ise davalara Osmanlı mahkemeleri bakacak, fakat tercüman bulundurabilecekler
- Aynı haklardan Osmanlı Devleti de yaralanabilecek
- Bu antlaşma iki hükümdar hayatta kaldığı sürece devam edecektir.

Not : 1740 yılında I. Mahmut zamanında kapitülasyonlar sürekli hale getirilmiştir.

OSMANLI – İRAN İLİŞKİLERİ (1534 – 1555)

      Kanuni’nin Avrupa’daki meşguliyetinden faydalanmak isteyen İranlılar sınırda karışıklıklar çıkarınca Kanuni İran üzerine 3 sefer düzenlemiştir. Son seferinde kışı Amasya’da geçirerek ertesi yıl İran’ı ortadan kaldırmayı düşünmüşse de gönderilen elçilerle bir antlaşma yapılmıştır.
     1555 Amasya Antlaşmasına göre ; Bağdat, Nahçivan, Erivan ve çevresi Osmanlı’ya katılmıştır.

Not : İran ile yapılan ilk resmi antlaşmadır.

HİNT DENİZ SEFERLERİ (1538 – 1553) :

Hint müslümanlarının yardım isteği, bölgedeki Portekiz üstünlüğüne son vermek, Kızıldeniz’de yeniden üstün konuma gelebilmek için 4 sefer düzenlenmiştir. 1638 – Hadım Süleyman Paşa, 1551 – Piri Reis, 1552 – Murat Reis, 1553 – Seydi Ali Reis seferleri gerçekleştiren kaptanlardır.
     Sefere gereken önemin verilmemesi, Osmanlı kaptanların tecrübesizliği, donanmanın okyanuslara dayanıklı olmaması ve Hint müslümanlarından gerekli desteğin alınamaması üzerine seferlerde istenilen başarı sağlanamamıştır. Yemen, Aden, Arap yarımadası, Maskat çevresi hakimiyet altına alınmış, Kızıldeniz’deki Portekiz üstünlüğüne son verilmiş, Kızıldeniz, Basra Körfezi Osmanlı denetimine girmiştir.

DENİZLERDEKİ GELİŞMELER

* Rodos’un Fethi (1522) : Konumu çok önemli olan bu adanın fethiyle Ege Denizi’nin güvenliği büyük ölçüde sağlanmıştır.
* Cezayir’in Alınması (1533) : Barbaros’un Kaptan-ı Derya olması ile savaşılmadan Osmanlı topraklarına katılmıştır.
* Preveze Deniz Zaferi (1538) : Şarlken’in oluşturduğu Andrea Dorya komutasındaki haçlı donanması mağlup edilmiş, Akdeniz bir Türk gölü haline gelmiştir.

* Nis Seferi (1543) : Fransa’ya yardım amacıyla mücadele edilmiştir.
* Trablusgarb’ın fethi (1551) : Şarlken’in kontrolündeki Sen Jan Şovalyeler’inden Turgut Reis tarafından alınmıştır.
* Cerbe Savaşı (1559) : Turgut Reis’in Andrea Dorya ile yaptığı büyük bir deniz savaşıdır. Böylece İspanyollar’ın elindeki Cerbe adası alınmıştır.
* Malta Kuşatması (1565) : Akdeniz’de korsanlık yapan Sen Jan Şovalyeleri’nin elindeki ada kuşatılmışsa da Turgut Reis’in şehit düşmesi üzerine kuşatma kaldırılmıştır.

SOKULLU MEHMET PAŞA DÖNEMİ (1564- 1579)

* Sakız Adası’nın Fethi (1568) : Cenevizlilerden Kaptan-ı Derya Piyale Paşa tarafından alınmıştır.

Not : Ege’deki Türk hakimiyeti pekişmiştir.

* Yemen’in Fethi (1568 – 1570) : Koca Sinan Paşa yeniden almıştır.
* Kıbrıs’ın Fethi (1571) : Venedikliler’den Kıbrıs’ın alınmasıyla Doğu Akdeniz tamamen Osmanlı egemenliğine girmiş, İnebahtı Savaşı’na sebep olmuştur.
* İnebahtı Savaşı (1571): Venedik öncülüğündeki haçlı donanmasıyla yapılan savaşta Osmanlı donanması imha edilmiş, fakat altı ay içinde yeni bir donanma inşa edilmiştir.
* Tunus’un Fethi (1574) : Osmanlı’nın İnebahtı bozgunundan sonra Akdeniz’de üstünlüğünü devam ettirdiğinin anlaşıldığı savaştır. İspanyollar’dan alınmıştır.
* Lehistan’ın Osmanlı Himayesine Girmesi (1575) : Erdel Prensi’ni kral seçtiren Sokullu, böylece Lehistan’ı himaye altına almıştır.
* Vadi’üs – Seyl Savaşı : Fas Osmanlı himayesine girmiş, Kuzey Afrika’nın fethi tamamlanmış, Portekizliler denizlerdeki üstünlüklerini İngilizlere kaptırmışlardır.

KANAL PROJELERİ :

Don – Volga Kanalını Açma Projesi :
- Rusların Karadeniz’e inmelerini, Kırım’a saldırmalarını önlemek
- Kafkas hanlıklarını hakimiyet altına almak
- Orta Asya Türkleri’yle doğrudan irtibata geçmek
- İpek yolunu canlandırmak
- İran’ı kontrol altında tutmak amacıyla gerçekleştirilmek istenmişse de tamamlanamamıştır.

Not : Ayrıca bu dönemde gündeme gelen Süveyş ve Marmara kanal projeleri de gerçekleştirilememiştir.

DERSE HAZIRLIK SORULARI

1. FATİH SULTAN MEHMED PADİŞAHLIKTA HANGİ AMAÇLARI GERÇEKLEŞTİRMEYE ÇALIŞMIŞTIR?

2. 2.MEHMED AÇISINDAN İSTANBUL’UN ALINMAK İSTENMESİNİN SEBEPLERİ NELERDİR?

3. İSTANBUL’UN FETHİNİN TÜRK VE DÜNYA TARİHİ AÇISINDAN ÖNEMLİ SONUÇLARI NELERDİR?

4. İSTANBUL’UN FETHİ AVRUPA’DA RÖNESANS VE REFORMUN TEMELLERİNİN ATILMASINDA NASIL ETKİLİ OLDU?

5. 1473 OTLUKBELİ SAVAŞI KİMLER ARASINDA YAPILMIŞTIR?

6. OTLUKBELİ SAVAŞININ SEBEPLERİ NELERDİR?

7. OTLUKBELİ ZAFERİNİN OSMANLI İÇİN ÖNEMİ NEDİR?

8. FATİH DÖNEMİNDE OSMANLI İLE MEMLÛK İLİŞKİLERİNİN BOZULMASININ SEBEBİ NEDİR?

9. OSMANLI TARİHİNDE İLK TİCARİ AYRICALIKLAR KİMLERE VERİLMİŞTİR?

10. KIRIM’IN ALINMASININ OSMANLI DEVLETİ İÇİN ÖNEMİ NEDİR?

11. YÜKSELME DÖNEMİNİN İLK PADİŞAHI KİMDİR?

12. OSMANLININ İLK ALTIN PARASI HANGİ DÖNEMDE BASILMIŞTIR?

13. 2.BAYEZİD PADİŞAHLIKTA HANGİ AMAÇLARI GERÇEKLEŞTİRMEYE ÇALIŞMIŞTIR?

14. 2.BAYEZİD DÖNEMİNİN DURAKLAMA DÖNEMİ GİBİ GEÇMESİNİN EN ÖNEMLİ NEDENLERİNİ YAZINIZ.

15. CEM SULTAN OLAYI NEDİR?

16. CEM SULTAN OLAYI OSMANLI’NIN AVRUPA SEFERLERİNİ NASIL ETKİLEMİŞTİR?

17. 2.BAYEZİD DÖNEMİNDE OSMANLI – MEMLÛK İLİŞKİLERİNİN BOZULMA NEDENLERİ NELERDİR?

18. OSMANLI İLE SAFEVİ HÜKÜMDARI ŞAH İSMAİL ARASINDAKİ ANLAŞMAZLIĞIN SEBEPLERİ NELERDİR?

19. ŞAHKULU İSYANININ ÇIKIŞ SEBEBİNİ YAZINIZ.

20. ŞAHKULU İSYANININ ÖNEMİ NEİDR?

21. 2.BAYEZİD’İN OTORİTESİNİ KAYBETTİĞİ VE OĞULLARI ARASINDA TAHT MÜCADELESİNİN BAŞLAMASINA SEBEPOLAN İSYANIN ADI NEDİR?

22. İSPANYA’DAKİ MÜSLÜMANLAR KUZEY AFRİKA’YA,YAHUDİLER İSTANBUL VE SELANİK’E HANGİ PADİŞAH DÖNEMİNDE GETİRİLDİLER?

23. YAVUZ SULTAN SELİM PADİŞAHLIKTA HANGİ AMAÇLARI GERÇEKLEŞTİRMEYE ÇALIŞMIŞTIR?

24. ÇALDIRAN SAVAŞININ SEBEPLERİNİ YAZINIZ.

25. ÇALDIRAN SAVAŞININ SONUÇLARI NEDİR?

26. TURNADAĞ SAVAŞININ ÖNEMİNİ BELİRTİNİZ.

27. YAVUZ SULTAN SELİM’İN MISIR SEFERİNE ÇIKMASININ SEBEPLERİ NELERDİR?

28. YAVUZ SULTAN SELİM MISIR SEFERİ SIRASINDA HANGİ SAVAŞLARLA NERELERİ ALDI?

29. MISIR SEFERİNİN SONUÇLARINI YAZINIZ.

30. KANUNİ SULTAN SÜLEYMAN’IN PADİŞAH OLARAK GENEL AMAÇLARI NEDİR?

31. KANUNİ’NİN ÇIKARDIĞI İLK KANUN NEDİR?

32. KANUNİ SULTAN SÜLEYMAN’IN İLK YILLARINDA ÇIKAN İÇ İSYANLAR?

33. BELGRAT’IN FETHİ SEBEPLERİ NELERDİR?

34. BELGRAT’IN ALINMASININ ÖNEMİ NEDİR?

35. KANUNİ’NİN MOHAÇ SAVAŞI İÇİN AVUSTURYA ÜZERİNE SEFERE ÇIKMASININ SEBEPLERİ NELERDİR?

36. MOHAÇ MEYDAN MUHAREBESİNİN ÖNEMİNİ YAZINIZ.

37. KANUNİ VİYANA’YI NEDEN ALAMAMIŞTIR?

38. FRANSA OSMANLI’NIN VERDİĞİ KAPİTÜLASYONLARI NİÇİN KABUL ETTİ?

39. OSMANLILAR KAPİTÜLASYONLARI FRANSA’YA NİÇİN VERDİLER ?

40. KANUNİ SULTAN SÜLEYMAN’IN İRAN ÜZERİNE SEFERLER DÜZENLEMESİNİN SEBEPLERİNİ BELİRTİNİZ.

41. KANUNİ’NİN İRAN SEFERLERİNİN SONUÇLARI NELER OLMUŞTUR?

42. 1555’TE SAFEVİLER İLE OSMANLI ARASINDA İMZALANAN AMASYA ANTLAŞMASININ ÖNEMİ NEDİR?

43. PREVEZE DENİZ ZAFERİNİN ÖNEMİNİ YAZINIZ.

44. OSMANLININ HİNT DENİZİNE SEFERLERE ÇIKMASININ NEDENLERİNİ YAZINIZ.

45. OSMANLI HİNT DENİZ SEFERLERİNDE NEDEN BAŞARISIZ OLDU?

46. HİNT DENİZ SEFERLERİNİN SONUÇLARI NELERDİR?

47. ORDUNUN BAŞINDA SAVAŞA GİTMEYEN VE İSTANBUL’DA ÖLEN İLK PADİŞAH KİMDİR?

48. KIBRIS’IN FETHEDİLMESİNİN SEBEPLERİ NELERDİR?

49. KIBRIS’IN FETHİNİN ÖNEMLİ SONUÇLARINI YAZINIZ.

50. İNEBAHTI SAVAŞINA SEBEP OLAN OLAY NEDİR?

51. İNEBAHTI DENİZ SAVAŞININ ÖNEMİNİ YAZINIZ.

52. SOKOLLU MEHMET PAŞA’NIN KANAL PROJELERİ NELERDİR?

53. DON VOLGA KANALI’NIN AÇILMAK İSTENMESİNİN SEBEPLERİ NELERDİR?

54. DON VOLGA KANAL PROJESİ NEDEN YARIM KALDI BAŞARISIZ OLDU?

55. SÜVEYŞ KANALI’NIN AÇILMAK İSTENMESİNİN SEBEPLERİNİ YAZINIZ.

56. BAHARAT YOLUNU TEKRAR İŞLER HALE GETİRMEK İÇİN OSMANLI NE YAPMAYI DÜŞÜNMÜŞTÜR?

57. İZNİK-SAPANCA KANALI NEDEN AÇILMAK İSTENDİ?

58. III.MURAD DÖNEMİNİN ÖZELLİKLERİNİ BELİRTİNİZ.

59. OSMANLI EN GENİŞ SINIRLARINA HANGİ PADİŞAH DÖNEMİNDE ULAŞMIŞTIR?

60. DURAKLAMA DÖNEMİNİN İLK PADİŞAHI KİMDİR?

61. LEHİSTAN’IN OSMANLI TOPRAKLARINA KATILMASININ ÖNEMİ NEDİR?

62. VADİÜ’S-SEYL SAVAŞI (KASRÜ’L-KEBİR) SEBEBİ NEDİR?

63. VADİÜ’S-SEYL SAVAŞI (KASRÜ’L-KEBİR)NIN ÖNEMİNİ YAZINIZ.

YÜKSELME DÖNEMİ TEST SORULARI

1453-1481 FATİH DÖNEMİ TEST SORULARI

1-Aşağıdakilerden hangisi,İstanbul’un Fethi’nin nedenleri arasında yer almaz?

a)İstanbul’un,önemli bir coğrafi konuma sahip olması,

b)İstanbul’da bulunan Bizans Devleti’nin,Osmanlı topraklarının batısı ile doğusu arasında bir kopukluk meydana getirmesi,

c)Abbasiler Devleti’nin,Peygamber Efendimizin hadisinden dolayı,Osmanlı Devleti üzerindeki baskısının artması,

d)Bizanslıların,Osmanlı Devleti’nin iç işlerine karışması ve Anadolu’daki diğer Türk Beylikleri,Osmanlılara karşı kışkırtması,

2-Aşağıdakilerden hangisi,İstanbul’un Fethi’nin sonuçları arasında yer almaz?

a)Osmanlı Devleti,beylikten impatorluğa geçmiştir,

b)Batı Roma İmparatorluğu,yıkılmıştır,

c)Osmanlı Devleti’nde merkezi yönetim iyice güçlenmiştir,

d)Osmanlı Devleti,kuruluş devrini tamamlayıp,yükselme devrine girmiştir,

3-Bizanslıların,savaşlarda kaleleri ve surları korumak amacıyla kullandığı;hem denizde, hem de karada yanabilen ve Rum Ateşi’de adı verilen etkili silahları,aşağıdakilerden hangisidir?

a)Grejuva b)Görisried

c)Kempten d)Füssen

4-Aşağıdakilerden hangisi,İstanbul’un Fethi’nin sonuçları arasında yer almaz?

a)Dünya tarihinde Yeniçağ sona ermiş,Orta Çağ başlamıştır,

b)Osmanlı Devleti’nde toprak bütünlüğü sağlanmıştır,

c)Kale ve surların,top gülleleriyle yıkılabileceği kanıtlanmıştır,

d)Bazı Bizans bilginlerinin,İtalya’ya giderek,Rönasans Hareketleri’nin başlamasına neden olmuştur,

5-Aşağıdakilerden hangisi,İstanbul’un Fethi için yapılan hazırlıklardan biri değildir?

a)Balkanlar ve Trabzon Rum İmparatorluğu’ndan gelebilecek yardımları önlemek amacıyla,Anadolu Hisarı’nın karşısına,Rumeli Hisarı’nın yapılması,

b)Edirne’de,”Şahi”denilen büyük topların döktürülmesi,

c)Boğazları korumak ve kuşatmada kullanmak amacıyla 400 parçalık donanmanın hazırlanması,

d)Kuşatma esnasında,her hangi bir sorunla karşılaşılmaması için,doğuda Akkoyunlular Devleti ile anlaşılması,

6-Osmanlı Devleti’nde ilk cülus bahşişi,aşağıdaki hühümdarlardan hangisinin zamanında verilmeye başlamıştır?

a)Yavuz Sul.Selim b)Fatih Sul.Mehmet

c)II.Bayezit d)I.Murat

7-Aşağıdakilerden hangisi,İstanbul’un Fethi için yapılan hazırlıklardan biri değildir?

a)İstanbul yakınlarında bulunan Silivri ve Vize Kaleleri’nin alınması,

b)Kırım Hanlığı’ndan,Bizanslıların Karadeniz’e çıkmaması için yardım istenmesi,

c)Balkanlardan ve Haçlılardan,Bizanslılara gelebilecek yardımların önlenmesi için,Mora’ya ordunun gönderilmesi,

d)Anadolu’daki karışıklıların,tamamen bastırılması,

8-Aşağıdaki hükümdarlardan hangisi,İstanbul’u alma girişiminde bulunmamıştır?

a)Orhan Bey b)Yıldırım Bayezit

c)II.Murat d)Fatih SultanMehmet

9-Aşağıdaki devletlerden hangileri,İstanbul’u alma girişiminde bulunmamıştır?

a)Avarlar ve Hunlar b)Sasaniler ve Emeviler

c)Uygurlar ve Göktürkler d)Bulgarlar ve Osmanlılar

10-Fatih Sultan Mehmet’in,Ortodokslar’a, bir takım imtiyazlar vermesinin en önemli nedeni,aşağıdakilerden hangisidir?

a)Balkanlardaki seferler için,rumların sevgisini kazanmak istemesi,

b)Avrupa-Hristiyan Birliği’ni bölmek istemesi,

c)Yasaklanan inançlarla,bir yere varılamayacağının hissedilmesi,

d)Müslümanlarla Hristiyanları bir araya getirip,kaynaştırmak istemesi,

11-Fatih Sultan Mehmet,kaç gün süren bir kuşatmadan sonra,İstanbul’u ele geçirmiştir?

a) 19 b) 27 c) 41 d) 53

12-Aşağıdakilerden hangisi,Fatih Sultan Mehmet Dönemi’nde,Rumeli’de alınan yerler arasında yer almaz?

a)Arnavutluk b)Mora ve Sirbistan

c)İtalya d)Bosna-Hersek

13-Aşağıdakilerden hangisi,Ege ve Karadeniz’de alınan yerler arasında yer almaz?

a)Ege Denizi’nde,Midilli,Eğriboz,Limni,İmroz ve Semadirek Adaları,Cenovalılar’ın elinden alındı,

b)Karadeniz’de,Amasra Cenevizliler’in elinden alındı ve Candaroğulları Beyliği’ne son verdi,

c)Trabzon Rum İmparatorluğu,ortadan kaldırıldı,

d)Venedikliler’in elinde bulunan Kıbrıs Adası fethedildi,

14-Aşağıdaki medreselerden hangisi,Fatih Sultan Mehmet Dönemi’nde açılmıştır?

a)Süleymaniye Medresesi, b)Bağdat Medresesi,

c)İznik Medresesi, d)Sahn-ı Seman Medresesi,

15-Osmanlıların,Karadeniz’e egemen olmasında,aşağıdakilerden hangisinin katkısı olmamıştır?

a)Amasra’nın alınması ve Trabzon Rum İmparatorluğu’nun ortadan kaldırılması,

b)Kırım’ın Osmanlı Devleti’ne bağlanması,

c)Akkoyunlu Devleti’ne son verilmesi,

d)Candaroğulları Beyliği’nin ortadan kaldırılması,

16-Aşağıdakilerden hangisi,Fatih Sultan Mehmet Dönemi’nde Gedik Ahmet Paşa yönetiminde yapılan Otranto Seferi’nin amacı,aşağıdakilerden hangisidir?

a)Haçlıların,Belgrat Kalesi’ni ele geçirmesini önlemek,

b)Portekizliler’in,Akdeniz’e açılarak Hint Denizi’ne ulaşmasına engel olmak,

c)Avrupa ve Akdeniz’i kontrol altında tutmak,

d)Girit ve Rodos Adaları’nın alınması için ön hazırlıklar yapmak,

17-Aşağıdakilerden hangisi,1473 yılında Uzun Hasan yönetimindeki Akkoyunlular’la yapılan Otlukbeli Savaşı’nın sonucu,aşağıdakilerden hangisidir?

a)Akkoyunlu Devleti’nin yıkılmasıyla,Doğu Anadolu kontrol altına alınmıştır,

b)Akkoyunlu Devleti,eski sınırlarına geri çekilmiştir,

c)Akkoyunlu Devleti,yıllık vergiye bağlanmıştır,

d)Doğudan gelebilecek,Moğol saldırılarının önüne geçilmiştir,

18-Fatih Sultan Mehmet Dönemi’nde,Venedikliler’e ticari ayrıcalıklar vermekle sonuçlanan Osmanlı-Venedik Savaşları’nın nedeni,aşağıdakilerden hangisidir?

a)Bizans Devleti’nin yıkılma sürecine girmesi,

b)Akdeniz’de egemenlik kurma mücadelesi,

c)Venedikliler’in,Avrupa’nın koruculuğunu üstlenmesi,

d)Venediklilerin,Bizansa yardım etmesi,

19-Yıldırım Bayezit Dönemi’nde birbirleriyle sınır olmasıyla başlayan Osmanlı-Memlük ilişkileri,aşağıdaki hükümdarlardan hangisinin zamanında bozulmaya başlamıştır?

a)Yavuz Sultan Selim b)II.Bayezit

c)Fatih Sul.Mehmet d)III.Murat

20-Fatih Sultan Mehmet Dönemi’nde,Ege ve Akdeniz’de izlenen siyasetle,özellikle aşağıdaki devletlerden hangilerine,büyük zararlar vermiştir?

a)Venedik ve Cenevizliler, b)Portekiz ve İspanyollar,

c)İngiltere ve Fransızlar, d)Rusya ve Almanlar,

21-Fatih Sultan Mehmet,Ortodoksları himaye altına alıp,onlara bir takım imtiyazlarlar vermekle,aşağıdakilerden hangisini amaçlamamıştır?

a)Balkanlarda yapılacak fetihleri kolaylaştırmayı,

b)Müslümanlarla Hristiyanları barıştırıp, birbirine yakınlaştırmayı,

c)Müslüman olmayanlardan alınacak vergilerin alınmasının kolaylaştırılmasını,

d)Hint-Ticaret Yolu’nu eline geçirip,ekonomik yönden güçlenmeyi,

22-Aşağıdakilerden hangisi,Fatih Sultan Mehmet Dönemi’nde, Osmanlı-Memlük İlişkilerinin bozulmasının nedenleri arasında

yer almaz?

a)Hicaz-su yolları sorunu

b)Memlüklerin,Şehzade Cem’i koruması,

c)Memlüklerin,Dulkadiroğulları Beyliği’nin iç işlerine karışması,

d)Dulkadiroğulları Beyliği’nin,Memlüklerle olan olumsuz ilişkilerinden dolayı,Osmanlılardan yardım istemesi,

23-Fatih Sultan Mehmet Dönemi’nde aşağıdaki yerlerden hangisinin alınmasından sonra,Karadeniz,bir Osmanlı Denizi haline gelmiştir?

a)İstanbul b)Kırım

c)Amasra d)Trabzon

24-Fatih Sultan Mehmet,oluşturduğu Kafes Sistemi ile, kendisinden sonra devletin başına geçecek hükümdarların, gerektiği taktirde kardeşlerini ve onların oğullarını öldürttürebileceklerini veya ülke topraklarının dışına sürebileceklerini ortaya koymuştur.Fatih Sultan Mehmet’in, hükümdarlıkla ilgili olarak ortaya koyduğu bu kuralla,aşağıdakilerden hangisini amaçlamıştır?

a)Balkanlardaki fetih hareketlerini kolaylaştırmak,

b)Gereksiz saray masraflarının azaltılarak,devletin kalkındırılmasını sağlamak,

c)Devletin parçalanmasını önleyerek,güçlü bir merkezi yönetimin egemen olmasını sağlamak,

d)Osmanlı Devleti’ne karşı oluşabilecek iç ve dış engellere mani olmak,

25-Osmanlı Devleti’nde ilk altın para,aşağıdaki hükümdarlardan hangisinin zamanında bastırılmıştır?

a)Yıldırım Bayezit b)II.Bayezit

c)Yavuz Sultan Selim d)Fatih Sultan Mehmet

1481-1520 ll.BAYEZİT ve YAVUZ SULTAN SELİM

DÖNEMİ TEST SORULARI

1-II.Bayezit Dönemi’nin en önemli olayı,aşağıdakilerden hangisidir?

a)İstanbul’un Fethedilmesi,

b)Sehzade Cem Olayı,

c)Otranto Limanı’nın alınması,

d)Eflak ve Boğdan’ın vergiye bağlanması,

2-II.Bayezit Dönemi’nde,aşağıdaki olaylardan hangisi,Osmanlı Dış Siyaseti’ni belirleyen en önemli unsur olmuştur?

a)Memlükler’in,Karamanoğulları Beyliği’ne yardım etmesi,

b)İran’da Safeviler Devleti’nin kurulması,

c)Safeviler’in,Dulkadiroğulları Beyliği’nin üzerine yürümek için, Anadolu topraklarını kullanacağından dolayı,Osmanlılar’dan izin istemesi,

d)Şehzade Cem’in önce Rodos Şövalyelerine,daha sonra da Papa’ya sığınması,

3-Aşağıdakilerden hangisi,II.Bayezit Dönemi’nde, Osmanlı-Memlük İlişkileri’nin bozulmasının nedenleri arasında yer almaz?

a)Hicaz-su yolları sorununun ortaya çıkması,

b)Memlüklerin,Şehzade Cem’i koruması,

c)Memlüklerin,Karamanoğulları Beyliği’ni koruması,

d)Memlüklerin,iki ülke arasında bulunan Dulkadiroğulları Beyliği’nin iç işlerine karışması,

4-Aşağıdakilerden hangisi,II.Bayezit Dönemi’nde, Osmanlı Devleti’ni karıştırmak ve içten yıkmak amacıyla,Safeviler’in desteği ile çıkarılan isyanlardan biridir?

a)Baba İshak İsyanı, b)Kalenderoğlu İsyanı,

c)Şah Kulu İsyanı, d)Camberd Gazali İsyanı,

5-Osmanlı Devleti’nin,mutlakiyetle yönetilen teokratik bir devlet haline gelmesini sağlayan olay,aşağıdakilerden hangisidir?

a)1299 yılında Osman Bey tarafından,Osmanlı Beyliği’nin kurulması,

b)1324 yılında devletin başına geçen Orhan Bey’in,devlete geçiş sürecini başlatması,

c)1517 yılında Yavuz Sultan Selim tarafından tamamlanan Mısır Seferleri,

d)1876 yılında II.Abdülhamit tarafından Kanun-i Esasi’nin kabul edilmesi,

6-II.Bayezit Dönemi’nde,Anadolu’da bir takım isyanların çıkması,aşağıdakilerden hangisinin bir sonucudur?

a)Devlet yönetiminin kötü ve gevşek olması

b)Memlükler’le süren savaşlardan bir sonuç alınamaması,

c)Yeniçeri askerlerinin düzensizliği,

d)Haçlı Seferleri’nin daha da yaygınlaşması

7-Osmanlı tarihinde,babasına karşı ayaklanıp devletin başına geçen ilk hükümdar,aşağıdakilerden hangisidir?

a)Fatih Sul.Mehmet b)II.Bayezit

c)Yıldırım Bayezit d)Yavuz Sul.Selim

8-Yavuz Sultan Selim Dönemi’nde yapılan aşağıdaki savaşlardan hangisiyle, Doğu ve Güneydoğu Anadolu,kontrol altına alınmıştır?

a)Çaldıran Savaşı, b)Otlukbeli Savaşı

c)Turnadağ Savaşı d)Malazgirt Savaşı

9-Aşağıdaki savaşlardan hangisiyle,Dulkadiroğulları Beyliği, Osmanlı Devleti’ne bağlanmıştır?

a)Dandanakan Savaşı, b)Miryakefelon Savaşı,

c)Yassı-çemen Savaşı, d)Turnadağ Savaşı,

10-Osmanlı Devleti’ne bağlanan ilk ve son beylikler, aşağıdakilerden hangisidir?

a)Candaroğulları-Karamanoğulları,

b)Karesioğulları-Dulkadiroğulları,

c)Hamitoğulları-Ramazanoğulları,

d)Saruhanoğulları-Menteşeoğulları,

11-Aşağıdaki savaşlardan hangisi,Yavuz Sultan Selim Dönemi’nde,doğudaki İran Safevileri tehlikesini ortadan kaldırmak ve Doğu Anadolu’da kontrolu sağlamak amacıyla yapılan bir savaştır?

a)Pasinler Savaşı b)Katvan Savaşı

c)Kösedağ Savaşı d)Çaldıran Savaşı

12-Aşağıdakilerden hangisi,Mısır ile yapılan Mercidabık ve Ridaniye Savaşları’nın nedenleri arasında yer almaz?

a)Memlükler’in,Karamanoğulları Beyliği üzerinde hak iddia etmesi,

b)Fatih ve II.Bayezit Dönemleri’nden beri süren ilişkilerin daha da gerginleşmesi,

c)Abbasi Halifesi’nin Mısır’da bulunması ve Hicaz

(Mekke-Medine)’ın,Mısır’a bağlı olması,

d)Önemli ticaret yolları arasında bulunan Baharat Yolu’nun,Memlüklerin kontrolunde olması,

13-İlk Osmanlı Halifesi,aşağıdakilerden hangisidir?

a)Yavuz Sul.Selim b)Fatih Sul.Mehmet

c)Kanuni S.Süleyman d)II.Bayezit

14-Aşağıdakilerden hangisi,Memlüklerle yapılan Mercidabık

ve Ridaniye Savaşları’nın sonuçları arasında yer almaz?

a)Süriye,Filistin ve Mısır’ın Osmanlı Devleti’ne katılması,

b)Baharat Yolu’nun,Osmanlı Devleti’nin kontrolu altına girmesi,

c)Hicaz’ın Osmanlı Devleti’ne bağlanması ve Halifeliğin Osmanlılar’a geçmesi ile devletin teokratik bir yapıya sahip olması,

d)Portekizliler’in elinde olan Hint Ticaret Yolu’nun denetim altına alınması,

15-Anadolu Celali Ayaklanmaları,aşağıdaki hükümdarlardan hangisinin zamanında başlamıştır?

a)Yıldırım Bayezit b)II.Murat

c)Fatih Sul.Mehmet d)Yavuz Sul.Selim

16-Mısır’ın alınmasıyla Osmanlıların eline geçen Baharat Yolu’ndan,istenilen kazanç sağlanamamıştır.Bunun nedeni, aşağıdakilerden hangisidir?

a)Venedikliler’in,Akdeniz’de kontrolunu elinde bulundurmaları,

b)Portekizliler’in,Ümit Burnu Yolu’nu bulmaları,

c)Memlüklerin,bu ticaret yolunu,tekrar ellerine geçirmeleri,

d)Osmanlıların kervan ticaretine önem vermemeleri,

17-Osmanlı Devleti’nde,Yavuz Sultan Selim ve kendisinden sonra gelen tüm padişahların,halife unvanı ile anılmalarına rağmen,bu unvanı kullanmaya gerek duymamışlardır.Bunun nedeni, aşağıdakilerden hangisidir?

a)Osmanlı Devleti’nin geniş sınırlara sahip olması,

b)Osmanlı Devleti’nin güçlü ve İslam Dünyası’nda sözü

geçer bir devlet olması,

c)Osmanlı Devleti’nde,halkın refah seviyesinin yüksek olması,

d)Osmanlı Devleti’nde bulunan azınlıkların geniş haklara

sahip olması,

18-Osmanlı Devleti’nde,Anadolu Türk Birliği,aşağıdaki hükümdarlardan hangisinin zamanında kesin olarak sağlanmıştır?

a)Yavuz Sul.Selim b)Fatih Sul.Mehmet

c)Yıldırım Bayezit d)Kanuni S.Süleyman

19-II.Bayezit Dönemi’nin en önemli özelliği,aşağıdakilerden hangisidir?

a)Devletin en güçlü olduğu dönemdir,

b)Yenilik Hareketleri’nin başladığı dönemdir,

c)En çok toprak kaybının olduğu dönemdir,

d)Bir karışıklık ve otoritesizlik dönemidir,

20-Osmanlı Devleti’ni en çok uğraştıran beylik olan Karamanoğulları Beyliği,kesin olarak aşağıdaki hükümdarlardan hangisinin zamanında ortadan kaldırılmıltır?

a)I.Bayezit b)II.Bayezit

c)Fatih Sul.Mehmet d)Yavuz Sul.Selim

21-Anadolu’nun tamamı,aşağıdaki hükümdarlardan hangisinin zamanında,Osmanlı Devleti’ne bağlanmıştır?

a)Fatih Sul.Mehmet b)II.Bayezit

c)Yavuz Sul.Selim d)Kanuni S.Süleyman

22-Osmanlı Devleti’nde halifelik unvanının, daha ziyade Osmanlı Devleti’nin zayıfladığı dönemlerde kullanılmıştır.Bunun nedeni, aşağıdakilerden hangidir?

a)Osmanlı Devleti’nin en geniş sınırlara ulaşması,

b)Osmanlı Devleti’nin,İslam Devletleri’nin desteğini almak istemesi,

c)Abbasi Devleti’nin,Osmanlı Devleti üzerindeki baskısının artması,

d)Memlüklerin,Hicaz-su yolları’nı kontrol altına almak istemeleri,

23-Yükselme Dönemine ait aşağıdaki hükümdarlardan hangisinin dönemi,diğerlerine nazaran daha sönük ve başarısız geçmiştir?

a)II.Bayezit b)Yavuz Sultan Selim

c)Fatih Sultan Mehmet d)Kanuni Sultan Süleyman

24-II.Bayezit ile Cem Sultan arasındaki saltanat kavgası,

önceleri Osmanlı Devleti’nin bir iç sorunu iken, giderek bir dış sorun haline gelmiştir.Cem Sultan’ın, aşağıdaki davranışlarından hangisi,bu olayın bir dış sorun haline gelmesinde en önemli etken olmuştur?

a)Karamanoğulları Beyliği ile işbirliği yapması,

b)Önce Rodos Şövalyelerine,daha sonra da Papa’ya sığınması,

c)Kendi adına hutbe okutturarak,para bastırması,

d)Osmanlı Devleti’nin ikiye ayrılması için II.Bayezit’e öneri getirmesi,

25-Fatih Sultan Mehmet’in,hükümdarlıkla ilgili olarak ortaya koyduğu kardeş katline dayanan sistemi,ilk olarak aşağıdaki hükümdarlardan hangisi uygulamıştır?

a)II.Bayezit b)Kanuni S.Süleyman

c)II.Abdülhamit d)Yavuz Sul.Selim

1520-1566 KANUNİ DÖNEMİ TEST SORULARI

1-Aşağıdakilerden hangisi,Kanuni Sultan Süleyman Dönemi ile ilgili değildir?

a)Osmanlı Devleti’nin en parlak dönemi olması,

b)İber Yarımadası’nın Fethi ile,Atlas Okyanus’un kotrol

altına alınması,

c)Rodos Adası’nın alınması ile,Süriye ve Mısır’a giden

Doğu Akdeniz Ticaret Yolları’nın güvenlik altına alınması,

d)Hint-Deniz Ticaret Yolu’nu ele geçirmek için, 4 Hint Seferi’nin düzenlenmesi,

2-Aşağıdakilerden hangisi,Kanuni Sultan Süleyman Dönemi

ile ilgili değildir?

a)Bu dönemde,özellikle askeri alanda,dünyanın en

güçlü ülkesi konumuna gelmiştir,

b)Bu dönemde,en geniş sınırlara ulaşılmıştır,

c)Bu dönemde,Akdeniz Osmanlılar’ın kontrolu altına girmiştir,

d)Bu dönemde,Hint-Deniz Ticaret Yolu ele eçirilmiştir,

3-Kanuni Sultan Süleyman Dönemi’nde,taht (saltanat) kavgalarının yaşanmamasının en önemli nedeni,aşağıdakilerden hangisidir?

a)Devlet yönetiminin güçlü olması,

b)Merkezi yönetimin oturmuş olması,

c)Hiç kardeşinin olmaması,

d)Halkın refah seviyesinin yüksek olması,

4-Aşağıdakilerden hangisi,Kanuni Sultan Süleyman Dönemi’nde çıkan isyanlardan biri değildir?

a)Şeyh Bedrettin İsyanı b)Baba Zünnü İsyanı,

c)Camberd Gazali İsyanı, d)Ahmet Paşa İsyanı,

5-Osmanlı Devleti,aşağıdaki devletlerden hangisiyle Avrupa ve Akdeniz dışında da,mücadele etmiştir?

a)Lehistan b)Portekiz

c)Avusturya d)Almanya

6-Aşağıdakilerden hangisi,Kanuni Sultan Süleyman Dönemi ile ilgili değildir?

a)1526 yılında,Macarlar’la yapılan Mohaç Meydan Savaşı’nda,Macarlar ağır yenilgiye uğratılmıştır,

b)1529 yılında,I.Viyana Kuşatması yapılmıştır.Bu seferin amacı,Roma Cermen İmpara torluğu’nun,Avrupa’daki üstünlüğüne son vermek,

c)1519 yılında,Akdeniz’in güvenliği için Otrato’ya bir sefer düzenlenmiştir.Bu seferin amacı,Avrupa ve Akdeniz’i kontrol altında tutmak,

d)1521 yılında,Belgrat alınmış ve Osmanlı Devleti’ne bağlanmıştır,

7-1532 yılında düzenlenen Alman Seferi’nden sonra, Avusturya ile 1533 yılında yapılan antlaşmada bir takım kararlar alınmıştır. Aşağıdaki maddelerden hangisi,Osmanlı Devleti’nin

Avusturya’dan çok daha güçlü bir devlet olduğunu belgeleyen

bir maddedir?

a)Avusturya Arşüdükası,protokol bakımından,Osmanlı Vezirazam(sadrazam)’ına denk sayılacaktı,

b)Avusturya Arşüdükası,Macar Kralı olan Yanoş’u tanıyacaktı,

c)Avusturya Arşüdükası,elinde bulundurduğu Macar toprakları için,Osmanlı Devleti’ne vergi ödeyecekti,

d)Avusturya Arşüdükası,Macaristan’ın içişlerine karışmayacaktı,

8-Aşağıdakilerden hangisi,Kanuni Sultan Süleyman Dönemi’nde çıkan Kalenderoğlu ve Baba Zünnün İsyanları’nın nedenleri arasında yer almaz?

a)Vergi adaletsizliği,

b)Devlet ekonomisinin bozuk olması,

c)Arazi dağıtımındaki haksızlıklar,

d)Rüşvet ve yolsuzlukların artması,

9-Aşağıdaki savaşlardan hangisi,1526 yılında Roma Cermen İmparatoru Şarlken’e esir düşen Fransa Kralı’nın,Osmanlı Devleti’nden yardım istemesi üzerine,Kanuni Sultan Süleyman tarafından Macaristan üzerine düzenlenen bir savaştır?

a)Çaldıran Savaşı b)Sırpsığındı Savaşı

c)Otlukbeli Savaşı d)Mohaç Mey.Savaşı

10-Aşağıdakilerden hangisi,Kanuni Sultan Süleyman Dönemi’nde düzenlenen Doğu Seferleri ile ilgili değildir?

a)Irakeyn Seferleri’nde,Tebriz alınmış ve Bağdat savaşsız

bir şekilde ele geçirilmiştir,

b)İran Seferleri’nde,bir süre önce elden çıkan Tebriz,

tekrar ele geçirilmiştir,

c)Mısır Seferleri’nde,Süriye,Filistin ve Mısır ele geçirilmiştir,

d)Nahçevan Seferleri’nde,Nahçevan,Erivan ve Karabağ ele geçirilmiş ve bu seferler sonucunda 1555 yılında Amasya Antlaşması imzalanmıştır,

11-Aşağıdakilerden hangisi,Kanuni Sultan Süleyman Dönemi’nde düzenlenen Hint Seferleri’nin nedenleri arasında yer almaz?

a)Cücerat İslam Devleti’nin,Osmanlı Devleti’nden yardım istemesi,

b)Osmanlıların,Hint-Deniz Ticaret Yolu’nu ele geçirmek istemesi,

c)Osmanlılar’ın bölgedeki müslümanlara, yardım etmek istemesi,

d)İspanyollar’ın,Akdeniz Kıyıları’nı ele geçirmesi,

12-Kanuni Sultan Süleyman zamanında yapılan Hint Seferleri

ile ilgili olarak,aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

a)Birinci Hint Seferleri’nde,Osmanlı Devleti,Yemen ve çevresini ele geçirmiştir,

b)İkinci Hint Seferleri’nde,Osmanlı Donanması,Basra Körfezi’nde kalmış ve dışarıya çıkamamıştır,

c)Üçüncü ve Dördüncü Hint Seferleri’nde, Osmanlı Devleti,Basra Körfezi’nde kalan donanmayı geri getirebilmek

için uğraşmış,ancak başarılı olamamıştır,

d)Son Hint Seferleri’nde,Osmanlı Donanması,Hindistan Yarımadası’na ulaşmış ve bölgeyi ele geçirmiştir,

13-Aşağıdakilerden hangisi,Kanuni Sultan Süleyman zamanında düzenlenen Hint Seferleri’nin başarısızlıkla sonuçlanmasının nedenleri arasında yer almaz?

a)Bu seferlerde,ekonomik ve siyasal bir amaç güdülmemesi,

b)Hindistan’ın,o günkü ve gelecekteki durumun değerlendirilememesi,

c)Osmanlı Gemileri’nin,okyanuslara dayanıklı olmasına rağmen,tecrübeli komutanların eksikliği,

d)Batıya yapılan seferleri,daha kolay ve daha kazançlı bulmaları,

14-Osmanlı Devleti’nin,Hint Seferleri’ne önem vermemesinin en önemli nedeni,aşağıdakilerden hangisidir?

a)Batıya yapılan seferleri daha kolay ve daha kazançlı bulmaları,

b)Osmanlı Gemileri’nin,okyanuslara dayanıklı olmaması,

c)Hindistan’ın o günkü ve gelecekteki durumun dikkate alınmaması,

d)Bu seferlerde,siyasal bir amaç güdülmemesi,

15-Osmanlı Devleti ile Fransızlar arasında imzalanan ilk

antlaşma olan ve Osmanlı Tarihleri’nde Uhud-u Atika veya İmtiyaz-atı Mahsusa adlarıyla da anılan Kapitülasyonlar’da, aşağıdaki maddelerden hangisi yer almaz?

a)Fransızlardan ölenlerin malları,varis(yakınları)’lerine verilecekti,

b)Tüm Avrupalı Denizciler,Osmanlı Karasuları’nda

serbestçe dolaşabileceklerdi,

c)Osmanlı ülkesine yerleşen Fransızlar,dini inançlarında

özgür olacaklardı,

d)Fransız Ticaret Gemileri’ne el konulmayacaktı,

16-Kapitülasyonlar,aşağıdaki hükümdarlardan hangisinin zamanında,”Bu antlaşma,antlaşmayı imzalayan hükümdarların yaşamları boyunca geçerli olacaktı.”maddesi,değiştirilerek

sürekli hale getirilmiştir?

a)III.Murat b)II.Selim

c)I.Mahmut d)I.Ahmet

17-Osmanlı Devleti,aşağıdaki devletlerden hangilerine,bir

imtiyaz vermemiştir?

a)Portekiz-İspanya b)Venedik-Fransa

c)İngiltere-Hollanda d)Rusya-Avusturya

18-Aşağıdakilerden hangisi,Osmanlı Devleti’nin dış ülkelere verdiği,kapitülasyon benzeri imtiyazlarla ilgili değildir?

a)III.Murat Dönemi’nde,İngilizlere ve 17.yüzyılda da Hollandalı’lara bir takım imtiyazlar verilmiştir,

b)1739 yılında Avusturya ve Rusya ile imzalanan Belgrat Antlaşması’nda Fransa,Osmanlı Devleti’nin tarafını tutmasından dolayı,bir karşılık olarak,I.Mahmut Dönemi’nde,kapitülasyonlar hem genişletilmiş,hem de sürekli hale getirilmiştir,

c)Karlofça ve Pasarofça Antlaşmaları ile Avusturya’ya ve Küçük Kaynarca Antlaşması ile de Rusya’ya bir atkım imtiyazlar verilmiştir,

d)1936 yılında imzalanan Montro Sözleşmesi’nde,Avrupalı Devletler’e verilen kapitülasyonlar ve diğer ayrıcalıklar ortadan kaldırılmıştır,

19-Aşağıdakilerden hangisi,Osmanlı Devleti’nin gerileme döneminde,kapitülasyonların yol açtığı zararlardan biri değildir?

a)Yerli sanayinin ürettiği malların hammaddesinin zor bulunması,

b)Yerli sanayinin ürettiği malların,yabancı mallara karşı rekabet gücünün zayıflaması,

c)Türk Denizcileri’nin,kendi karasularında limanları ve

gemileri işletme hakkını kaybetmesi,

d)Deniz ve limanların kullanılması hakkının(kabotaj hakkı), yabancıların eline geçmesi,

20-Aşağıdakilerden hangisi,Kanuni Sultan Süleyman Dönemi

ile ilgili değildir?

a)Bu dönemde çıkan Kalenderoğlu Ayaklanması,Celali Ayaklanmaları içinde,dinsel kökenli son ayaklanmadır,

b)Bu dönemde imzalanan,Amasya Antlaşması,

Osmanlılar’la İranlılar arasında imzalanan ilk antlaşmadır,

c)Bu dönemde yapılan Preveze Deniz Savaşı ile Osmanlılar,Akdeniz’de üstünlüğü ele geçirmişlerdir,

d)Bu dönemde Korsika ve Sicilya Adaları’nın alınması ile,Mısır’a giden deniz ticaret yolu güvenlik altına alınmıştır,

21-Fransızlarla imzalanan Kapitülasyonlar’da,aşağıdaki maddelerden hangisi,yer almaz?

a)Fransız tüccarlardan,diğer ülke tüccarlarına nazaran

daha az vergi alınacaktı,

b)Bu antlaşma,antlaşmayı imzalayan hükümdarların

yaşamları boyunca geçerli olacaktı,

c)Fransızlarla Türler arasındaki davalara,İtalyanlar bakacaktı,

d)Fransızların,kendi aralarındaki davalara, kendi

ülke konsolosluklarında çözülecekti,

22-Fransızlar,I.Mahmut Dönemi’nde,Osmanlı Devleti’nden

almış oldukları kapitülasyonların genişletilmesini isterken,aşağıdaki antlaşmalardan hangisini,bir koz

olarak kullanmışlardır?

a)Zitvatorok Antlaşması,

b)Küçük Kaynarca Antlaşması,

c)Belgrat Antlaşması,

d)Pasarofça Antlaşması,

23-“Kanunnâme-i Al-i Osman”denilen kanunname ile

saltanat kurallarını,ilk defa yazıya geçiren hükümdar,aşağıdakilerden hangisidir?

a)Yıldırım Bayezit b)Kanuni Sultan Süleyman

c)II.Bayezit d)Yavuz Sultan Selim

24-Aşağıdaki seferlerden hangisinin sonucunda,

Avusturya Arşüdükası protokol bakımından Osmanlı

Vezir-i Azam’a denk sayılmıştır?

a)1526-Mohaç Meydan Savaşı,

b)1529-I.Viyana Kuşatması,

c)1532-Alman Seferi,

d)1566-Zigetvar Seferi,

25-Kanuni Sultan Süleyman’ın,Fransızlar’a bir takım

imtiyazlar vererek,yakınlaşmak istemesinin nedeni,aşağıdakilerden hangisidir?

a)Akdeniz’in tamamının kontrolunu eline geçirmek,

b)Rusya’nın sıcak denizlere inmemesi için, güvenilir bir Avrupa Devleti’nin desteğini sağlamak,

c)Avrupa ile hem siyasi yönden,hem de ekonomik yönden aynı çatı altında toplanmak,

d)Hristiyan-Haçlı İttifakı’nı bozmak,

1566-1579 SOKOLLU MEHMET PAŞA DÖNEMİ TEST SORULARI

1-Aşağıdaki şahsiyetlerden hangisi,Kanuni Sultan Süleyman Dönemi’nin son dönemleri’nde (1564)sdarazam olmuştur?

a)Ali Şir Nevai b)Kadı Burhanettin

c)Sokullu Mehmet d)Ahmet Yesevi

2-Aşağıdakilerden hangisi,Sokullu Mehmet Paşa Dönemi’ne

ait olaylar arasında yer almaz

a)1522 yılında,Rodos Adası’nın alınması,

b)1566 yılında,Sakız Adası’nın alınması,

c)1567 yılında,Yemen’in alınması,

d)1570 yılında,Kıbrıs Adası’nın alınması,

3-Sokullu Mehmet Paşa Dönemi’nde,aşağıdaki yerlerden hangisinin alınması ile,Doğu Akdeniz’deki ticaret yolları,

güvenlik altına alınmıştır?

a)Sakız Adası b)Tunus

c)Yemen d)Kıbrıs Adası

4-Aral Gölü’ne dökülen Amu Derya ile Sir

Derya Nehirleri arasındaki bölgeye ne ad ve-

rilir?

a)Mezopotamya b)Mançurya

c)Türkistan d)Makedonya

5-Aşağıdakilerden hangisi,Sokullu Mehmet Paşa’nın,

Don ile Volga Nehirleri’ni birleştirmek için kanal

yaptırmak istemesinin nedenleri arasında yer almaz?

a)Asya’da,özellikle Türkistan Bölgesi’nde bulunan Türkleri,Osmanlı Devleti’ne bağlamak,

b)Doğudan gelebilecek Çin ve Moğol saldırılarını

etkisiz hale getirmek,

c)Rusya ve İran’ı etkisiz hale getirmek,

d)Karadeniz’in kuzeyinde yer alan Kırım ve

diğer hanlıkları,egemenliği altına almak,

6-Aşağıdaki şahsiyetlerden hangisi,bir devşirmedir?

a)Akşemseddin Hoca b)Ahmet Yesevi

c)Kadı Burhanettin d)Sokullu Mehmet

7-Sokullu Mehmet Paşa Dönemi’nde,aşağıdaki

adalardan hangisi,11 ay süren uzun bir kuşatmadan

sonra ele geçirilmiştir?

a)Kıbrıs Adası b)Sakız Adası

c)Girit Adası d)Rodos Adası

8-Sokullu Mehmet Paşa’nın,Don ile Volga Nehirleri’ni

birleştirecek olan kanal projesinde başarılı olamamasının

en önemli nedeni,aşağıdakilerden hangisidir?

a)Rusya ile İran’ın,kendi çıkarlarının elden gideceği korkusuyla,ittifak oluşturmaları,

b)Doğu Türkistan’daki halkın,bu projeye destek vermemesi,

c)Kırım Hanlığı’nın,gelecekte egemenliğinin sarsılabileceği düşüncesiyle,bu projeye güçlük çıkarması,

d)Devletin ekonomik bütçesinin sınırlı olmasından dolayı,

bu projeyi kaldırmaması,

9-Sokullu Mehmet Paşa,aşağıdaki hükümdarlardan

hangisinin zamanında,sadrazamlık yapmamıştır?

a)Kanuni S.Süleyman b)II.Selim

c)II.Bayezit d)III.Murat

10-Aşağıdaki hükümdarlardan hangileri,ordunun başında

hiç sefere çıkmamışlardır?

a)Yıldırım Bayezit-II.Bayezit,

b)Yavuz Sultan Selim-I.Murat,

c)II.Selim-III.Murat,

d)Fatih Sultan Mehmet-II.Murat,

11-I.Murat’ın oluşturduğu Devşirme Sistemi,aşağıdaki hükümdarlardan hangisinin zamanında,Devşirme Kanunu’na aykırı olarak, ocaklara asker alındığı için bozulmuştur?

a)III.Murat b)II.Selim

c)I.Ahmet d)II.Bayezit

12-İngilizlere ilk imtiyazlar,aşağıdaki hükümdarlardan

hangisinin zamanında verilmiştir?

a)II.Bayezit b)II.Selim

c)III.Murat d)I.Ahmet

13-Aşağıdaki hükümdarlardan hangisi,ordunun başında

sefere çıkma geleneğini ortadan kaldırmıştır?

a)II.Abdülhamit b)III.Murat

c)Abdülaziz d)II.Selim

14-Sokullu Mehmet Paşa’nın Kızıl Deniz ile Akdeniz’i birleştirmek (Şimdiki Süveyş Kanalı’nın bulunduğu yer) istemesinin en önemli nedeni,aşağıdakilerden hangisidir?

a)Kuzey Afrika Kıyıları’nı sürekli kontrol altında tutmak,

b)Okyanuslara açılabilmek ve Akdeniz Tiratini canlandırmak,

c)Hindistan’a düzenlenecek seferler için,altyapıyı sağlamak,

d)Bizanslılara,Hindistan’dan gelebilecek yardımları önlemek,

15-Sokullu Mehmet Paşa’nın,sadrazamlık yaptığı dönemlerin, padişahların isimleri ile anılmamasının nedeni, aşağıdakilerden hangisidir?

a)Padişahların yaşlarının çok küçük olması,

b)Kadınların devlet yönetiminde söz sahibi olması,

c)Padişahların tecrübesiz olması,

d)Padişahların,devlet yönetimiyle ilgilenmemeleri,

16-Sokullu Mehmet Paşa,kaç yılları arasında, sadrazamlık yapmıştır?

a) 1564-1579 b) 1565-1578

c) 1566-1577 d) 1567-1576

17-Sokullu Mehmet paşa’nın,Akdeniz ile Kızıl Deniz’i birleştirecek olan kanal projesinde,başarılı olamamasının nedeni, aşağıdakilerden hangisidir?

a)Memlüklerin,Arap Ülkeleri’ni kışkırtması,

b)Kırım Hanlığı’nın bu projeye destek vermemesi,

c)Osmanlılar’ın,Akdeniz’de İspanya ve Venedik gibi denizcilikte ileri ülkelerle uğraşması

d)Osmanlı Devleti’nin ekonomisinin çok kötü olması,

18-Aşağıdaki yerlerden hangisi,Sokullu Mehmet Paşa Dönemi’nde alınmamıştır?

a)Rodos Adası b)Sakız Adası

c)Tunus d)Kıbrıs Adası